Dawno temu w Elblągu… udał się festyn dla dzieci
Parobkowie Gotfryd Neumann, August Schönfeldt i Gotfryd Arndt z Próchnika (niem. Dörbeck) rzucali kamieniami w różne osoby. Neumann został skazany na karę grzywny w kwocie 9 marek lub trzy dni aresztu. Pozostali mężczyźni każdy na karę 6 marek grzywny lub dwa dni aresztu. Podobnego przestępstwa dopuścił się czeladnik kowalski Wilhelm Dziggel, który dopuścił się uszkodzenia ciała. Wymierzono mu karę grzywny w kwocie 21 marek lub jeden tydzień więzienia - pisała prasa w 1901 r. O czym jeszcze?
"Spekulacje przy wynajmowaniu pokoi" (Głos z przeszłości, odc. 152)
- Sprawa sublokatorów w Elblągu wymagała jak najszybszego rozwiązania. Zdarzały się bowiem wypadki pobierania za pokój 2-3 tys. zł miesięcznie, gdy tymczasem główny lokator płacił za całe mieszkanie zaledwie kilkaset złotych – pisała prasa w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu… na Słonecznej przysnęła kelnerka
Elbląski koło śpiewacze Volksliedertafel dało wczoraj od godz. 16 w Winnicy (niem. Weingrundhorst) koncert wokalno-instrumentalny. Mimo niezbyt sprzyjającej aury udział w koncercie wzięła spora rzesza osób. Oprawę muzyczną zapewniła orkiestra miejska pod kierownictwem pana Pelza. Chór i jego dyrygent, nauczyciel Gustaw Reinhardt, otrzymali niepodzielne brawa za doskonałe wykonanie swoich pieśni. Zarówno utwory z akompaniamentem orkiestry, jak i poszczególne piosenki zostały wykonane precyzyjnie i czysto. […] Po zakończeniu koncertu przez kilka godzin trwały tańce - o tym pisała elbląska prasa w 1901 roku. O czym jeszcze?
Brama Targowa - bezcenny świadek historii
W komentarzach do wspominkowych tekstów poświęconych Elblągowi pojawiły się uwagi, że powinno się skierować uwagę także na to, co i dziś jest atrakcyjne w naszym mieście. Spodobał mi się ten pomysł, zatem zmieniam nieco formułę, poświęcając tym razem miejsce obiektowi, który do teraz ma się świetnie, choć jest w Elblągu dosłownie od setek lat, czyli Bramie Targowej.
Lokal świetlicowy został wyremontowany (Głos z przeszłości, odc. 151)
- W dniu 19 bm. odbędzie się przy ul. Robotniczej 26 otwarcie świetlicy pracowników wodociągów i kanalizacji – pisała prasa w 1950 roku. O czym jeszcze pisała?
Dawno temu w Elblągu... prezes centralnego banku odwiedził miasto
Prezes Reichsbanku (centralny bank ówczesnych Niemiec, istniał do 1945 r. - red.), ekscelencja dr Koch, przyjechał wczoraj wieczorem pociągiem kurierskim do Elbląga i zatrzymał się w hotelu „Königlicher Hof”. Dziś prezes złożył wizytę w tutejszym oddziale Reichsbanku i udał się przedpołudniowym pociągiem do Malborka (niem. Marienburg) – o tym pisała elbląska prasa w czerwcu 1901 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
"Portfel umów na roboty" (Głos z przeszłości, odc. 150)
- Nie będzie przesady w twierdzeniu, że komitety członkowskie ośrodków maszynowych w powiecie elbląskim nie wywiązują się ze swych obowiązków - pisała prasa w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu... odbył się koncert w hotelu Stadt Elbing
W niedzielę, 9 czerwca w hotelu „Stadt Elbing” odbędzie się koncert szkoły muzyki militarnej pod przewodnictwem kapelmistrza Lammicha. Poza tym odbędzie się także pokaz artystyczny w wykonaniu trzech rowerzystów. W przypadku niesprzyjającej pogody koncert i pokaz odbędzie się w innym miejscu – o tym pisała elbląska prasa w czerwcu 1901 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Dziwoląg ten należy czym prędzej zlikwidować (Głos z przeszłości, odc. 149)
- Chociaż Krynica Morska znajduje się w pow. elbląskim, tamtejsze sklepy spółdzielcze są prowadzone przez PZGS powiatu... gdańskiego - pisała prasa w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu... decydowano o odbudowie wieży kościoła św. Mikołaja
Półtora roku temu rada kościelna i rada parafialna św. Mikołaja podjęły decyzję o odbudowie lub rozbudowie wieży kościoła św. Mikołaja na podstawie rysunków i kosztorysów mistrza budowlanego pana Boltena z Królewca (niem. Königsberg). Od początku roku sprawa odbudowy wieży jest rozpatrywana przez Ministerstwo Kultury, jako najwyższego organu nadzorczego – o tym pisała elbląska prasa w czerwcu 1901 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Wyłącznik obustronny obrotostołu (Głos z przeszłości, odc. 148)
- W czasie trwania Wart Pokoju dokonany zostanie przegląd 12 sztuk spawarek elektrycznych, a ich uszkodzenia będą usunięte - pisała prasa w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu... Zawada obchodziła setną rocznicę powstania
Z okazji przypadającej wczoraj setnej rocznicy istnienia sąsiedniej miejscowości Zawada (niem. Pangritz Kolonie) wczoraj wieczorem w sali domu gościnnego „Concordia” na Zawadzie odbyło się uroczyste zebranie, na którym frekwencja była bardzo wysoka i które przebiegało w miłej atmosferze. Wzięło w nim udział blisko stu uczestników, wśród nich znaczna część to mieszkańcy Elbląga – o tym pisała elbląska prasa w czerwcu 1901 roku, Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Śladami dawnych kiosków
Na początku 2023 roku na popularnej facebookowej grupie Zdjęcia Elbląga pojawiły się fotografie przystanku tramwajowego przy ulicy 1 maja (obok PZU), na których brakowało już znajdującego się tam wcześniej kiosku. Post wywołał niemałe poruszenie – mieszkańcy wyrażali ubolewanie, że to kolejny kiosk na mapie miasta, z którym trzeba było się pożegnać. Później podobne reakcje wywołało usunięcie kiosku przy ulicy Gwiezdnej. Faktycznie, dziś o tych punktach mówimy już w zasadzie głównie w czasie przeszłym.
"Zapas koksu na 14 miesięcy" (Głos z przeszłości, odc. 147)
- W Elblągu odbyło się zebranie organizacyjne rzemieślniczej spółdzielni pracy fryzjerów "Solidarność". Spółdzielnia ta otwiera w mieście pierwsze dwa spółdzielcze zakłady fryzjerskie - pisała prasa w 1950 r.
Od ruiny do świątyni (Elbląski kościół Bożego Ciała, odcinek 2)
W pierwszym odcinku mojej opowieści o kościele Bożego Ciała przedstawiłem, jak obiekt ten zmagał się z przeciwnościami losu od momentu powstania do lat 50. XX w., kiedy to otarł się o unicestwienie. Dziś opowiem o tym, jak przez kolejne 30 lat wegetował jako ruina i jak z tej ruiny został odbudowany do funkcji świeckich, aby następnie – wskutek korzystnego splotu okoliczności i z wykorzystaniem krótkotrwałej koniunktury - przywrócono mu funkcje liturgiczne. Rozmyślając o tych wydarzeniach dochodzę do przekonania, że od ponad siedmiu wieków obiekt ten korzysta ze szczególnej ochrony. Zresztą oceńcie to sami. Zapraszam do lektury oraz merytorycznych komentarzy.
Dawno temu w Elblągu… miasto odwiedził biskup warmiński
Z okazji zaplanowanej jutro wizyty biskupa warmińskiego, dr Thiela z Fromborka (niem. Frauenburg) tutejszy kościół katolicki został przyozdobiony girlandami i zielonymi dodatkami. Przy wejściu na plac kościelny postawiono ozdobioną flagami bramę. Plac przed kościołem również został bogato i pięknie udekorowany - o tyym pisała elbląska prasa w czerwcu 1901 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
"Brak przy bufecie odpowiedniego magazynu" (Głos z przeszłości, odc. 146)
- Ponieważ Zjednoczenie Przemysłu Cukrowniczego, realizując swe zamierzenia oprze się przede wszystkim na upośledzonej w chwili obecnej pod względem lokalowym Fabryce Cukrów w Elblągu, przed zakładem tym otwierają się duże możliwości" – pisała prasa w 1950 r.
Elbląski kościół Bożego Ciała (Na przekór przeciwnościom losu, odcinek 1)
Na temat kościoła Bożego Ciała napisano już bardzo dużo w stylu publicystycznym, popularno-naukowym i naukowym. Do szczególnie ważnych opracowań należą te ostatnie autorstwa ks. prof. W.Zawadzkiego publikowane m.in. w „Studiach Elbląskich”. Również Bartosz Skop zgłębia i popularyzuje historię tego obiektu sakralnego. Nie mam zamiaru z żadnym z nich konkurować. Jest jednak w powojennej historii tego obiektu kilka zdarzeń i aspektów, które od lat mnie intrygowały, zachęcając do popatrzenia na nie z dalszej perspektywy i odszukania w nich – w powiązaniu z wydarzeniami sprzed wieków - jakiejś logiki. Wszystko to sprawiło, że powstał ten oto tekst. Ze względu na jego objętość podzieliłem go na dwie części.
Dawno temu w Elblągu... doszło do bójki na Królewieckiej
W środowy wieczór na ulicy Królewieckiej (niem. Königsbergerstraße) zebrała się spora grupa gapiów. Na rogu ulicy Kaznodziei (niem. Predigerstraße) doszło do bójki z udziałem kilku mężczyzn. Gdy na miejsce przybył policjant i nakazał rozdzielić się biorącym udział w bójce mężczyznom, jeden z nich zaczął się z niego wyśmiewać, szydzić i nawet zwracać na „ty”. Gdy funkcjonariusz chciał go aresztować, stawiał on duży opór, wyrwał się mu, wyjął nóż i groził, że zaatakuje nim policjanta. Ostatecznie funkcjonariusz nie miał innego wyjścia, jak tylko powstrzymać się od aresztowania wściekłego mężczyzny – o tym pisała elbląska prasa w maju 1901 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Zostanie awansowanych kilku pracowników (Głos z przeszłości, odc. 145)
- Otwarcie przedszkola, które czynne będzie bez przerwy w okresie akcji żniwno-omłotowej zostało przyjęte przez chłopów z dużym zadowoleniem, gdyż pozwoli kobietom na wzięcie udziału w pracach żniwno-omłotowych - pisała prasa w 1950 r.