Czy jakikolwiek legalnie działający sklep ma prawo nie wydać na życzenie klienta faktury za sprzedany towar? – pyta Czytelnik.
Odpowiada prawnik z CPF Krislex:
Pytanie zostało sformułowane bardzo ogólnie. Co do zasady, przepis art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15 ustawy o VAT (w uproszczeniu podatnicy VAT), są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Jest to określenie bezwzględnego obowiązku fakturowania pomiędzy osobami prowadzącymi działalność gospodarczą.
W tym przypadku należy jednak domniemywać, że czytelnik jest osobą fizyczną, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Takim nabywcom sprzedawcy lub wykonujący usługę wystawiają faktury tylko na wyraźne żądanie tych osób. Ustawa nie precyzuje jednak terminu do zgłoszenia takiego żądania. Szczegóły w tej kwestii zostawiono do uregulowania przez rozporządzenie wykonawcze, które stwierdza, że fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (z pewnymi wyjątkami, niemającymi znaczenia dla odpowiedzi na pytanie czytelnika).
Na tym jednak nie kończy się problem, gdyż istnieje spór na temat, czy termin ten dotyczy tylko faktur wystawianych obligatoryjnie, czy również faktur wystawianych na żądanie osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Według pierwszego poglądu, termin siedmiodniowy ma zastosowanie do wszystkich faktur - wystawianych obligatoryjnie jak również tych na żądanie. Drugi pogląd mówi, że w przypadku faktur na żądanie należy zastosować przepisy ogólne ordynacji podatkowej, która stwierdza, że uprawniony może żądać wystawienia rachunku przed upływem trzech miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Drugi pogląd należy uznać za niesłuszny. Zastosowanie do faktur będą miały przepisy rozporządzenia, które są przepisami szczególnymi w stosunku do ordynacji podatkowej, a faktura to szczególny rodzaj rachunku.
Konkludując, sprzedawca nie może odmówić wystawienia faktury, jeśli nie upłynęło 7 dni od wydania rzeczy lub wykonania usługi. Należy dodać, że nie ma przeszkód do wystawienia faktury po upływie 7 dni od dokonania zakupu - rozporządzenie tego nie zabrania. W tym przypadku jednak decydująca będzie dobra wola sprzedawcy.
Pytanie zostało sformułowane bardzo ogólnie. Co do zasady, przepis art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15 ustawy o VAT (w uproszczeniu podatnicy VAT), są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Jest to określenie bezwzględnego obowiązku fakturowania pomiędzy osobami prowadzącymi działalność gospodarczą.
W tym przypadku należy jednak domniemywać, że czytelnik jest osobą fizyczną, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Takim nabywcom sprzedawcy lub wykonujący usługę wystawiają faktury tylko na wyraźne żądanie tych osób. Ustawa nie precyzuje jednak terminu do zgłoszenia takiego żądania. Szczegóły w tej kwestii zostawiono do uregulowania przez rozporządzenie wykonawcze, które stwierdza, że fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (z pewnymi wyjątkami, niemającymi znaczenia dla odpowiedzi na pytanie czytelnika).
Na tym jednak nie kończy się problem, gdyż istnieje spór na temat, czy termin ten dotyczy tylko faktur wystawianych obligatoryjnie, czy również faktur wystawianych na żądanie osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Według pierwszego poglądu, termin siedmiodniowy ma zastosowanie do wszystkich faktur - wystawianych obligatoryjnie jak również tych na żądanie. Drugi pogląd mówi, że w przypadku faktur na żądanie należy zastosować przepisy ogólne ordynacji podatkowej, która stwierdza, że uprawniony może żądać wystawienia rachunku przed upływem trzech miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Drugi pogląd należy uznać za niesłuszny. Zastosowanie do faktur będą miały przepisy rozporządzenia, które są przepisami szczególnymi w stosunku do ordynacji podatkowej, a faktura to szczególny rodzaj rachunku.
Konkludując, sprzedawca nie może odmówić wystawienia faktury, jeśli nie upłynęło 7 dni od wydania rzeczy lub wykonania usługi. Należy dodać, że nie ma przeszkód do wystawienia faktury po upływie 7 dni od dokonania zakupu - rozporządzenie tego nie zabrania. W tym przypadku jednak decydująca będzie dobra wola sprzedawcy.
CPF Krislex