
W odcinku "Spacerem po mitycznych krainach" naszego cyklu przyglądaliśmy się skandynawskim wierzeniom na temat tego, jak ukształtowany jest świat. Dziś sięgniemy do książki "Truso: legenda Bałtyku" dr. Marka F. Jagodzińskiego i powiemy o zamieszkujących wikiński świat bogach, olbrzymach i nie tylko.
Odyn, lub Wodan, był najwyższym z bogów, należącym do dynastii Asów. Wraz ze swoimi braćmi – Wilim i We – zabił praolbrzyma Ymira, a z jego ciała stworzył świat. Domeną Odyna były mądrość, władza, poezja, wojna, czary runiczne i płodność. „Poświęconym mu dniem była środa – odhinsdagr (dzień Odyna), wensdei - wednesdaeg - wednesday (dzień Wodana)" – czytamy w "Truso: legenda Bałtyku".
Tyr, albo Tiu, był potomkiem Odyna, bogiem nieba. Wiązany był z wojną, sam Odyn powierzył mu opiekę nad prawami wojennymi. Tyr był bogiem wojny sprawiedliwej, przysiąg wojennych, prawości. Jego dniem był wtorek - yrsdagr (dzień Tyra), tiwesdaeg – tuesday (dzień Tiu).
Thor, również należący do Asów, był synem Odyna, bogiem burzy i płodności. Patronował herosom, opiekował się ludźmi pracującymi i niewolnikami. Miał być najsilniejszym i najwytbitniejszym bogiem. Korzystał z przedmiotów mających magiczne właściwości: młota bojowego Mjöllnira (Miażdżyciela), który wracał do niego po rzucie we wroga i Rękawic Mocy, które umożliwiały trzymanie legendarnego młota. Do wyposażenia Thora należał też Pas Mocy zwiększający siłę czy magiczna laska Grydariwol, "mogąca powstrzymać każdy napierający ciężar". Thor chronił krainę Asgard przed olbrzymami, a jego głównym wrogiem był Wąż Świata. "Poświęconym mu dniem był czwartek – thursdaeg - thunresdaeg (dzień Thora / Thunara) - Thursday (dzień Thora)" – czytamy w "Truso: legenda Bałtyku".
Frey był Wanem, synem Njörda i jego bliźniaczej siostry Nerthus, a także bratem Freyi. Rządził krainą Alfheim, był bogiem płodności, wegetacji, urodzaju, pokoju. "Posiadał m.in. magiczny pierścień Draupnir i magiczny miecz, który sam zadawał śmiertelne ciosy". Po wojnie z Asami mieszkał w Asgardzie w charakterze zakładnika. Tam otrzymał miano "najszlachetniejszego boga".
Freya, czyli Pani, była wanirką, boginią miłości, płodności i piękna, łaskawą wobec ludzi. Pierwsza Walkiria, zasiadała przy stole wojowników w Walhalli na równi z samym Odynem. Po wojnie między Wanami i Asami, jak jej brat zamieszkała w Asgardzie. "Poświęconym jej dniem był piątek – Freitag (dzień Frei) - Friday (dzień Freyi)".
Walkirie były półboginiami, "demonicznymi dziewicami-wojowniczkami". Uczestniczyły w bitwach, wspierały wojowników w walce. Służyły samemu Odynowi i znosiły poległych z pola bitwy. "Przedstawiano je sobie jako zbrojne kobiety, pędzące po niebie na koniach".
Loki był Olbrzymem Ognia, synem Olbrzyma Burzy i Chaosu. Został włączony do grona Asów, stając się bogiem ognia. Stworzył ludzi z Odynem i Hönirem, obdarzając ich rumieńcami i ciepłem ciała.
Hel - "Olbrzymka, córka Lokiego, bogini ludzi zmarłych niehonorową śmiercią – mężczyzn, którzy nie zginęli na polu walki, kobiet, które umarły jako dziewice" – czytamy w "Truso: legenda Bałtyku". Najniższy stopień Wszechświata, Helheim, nazywano od jej imienia.
Alfy – były jasnymi duchami, wiązano je z płodnością i wzrastaniem. Podlegały Wanom, a miejscem ich przebywania był Alfheim.
Krasnoludy, lub karły, zamieszkiwały Swartalfheim, podziemny świat. Były złośliwe i wrogo nastawione do ludzi. Z drugiej strony, były mądre i znały się na magii. Były też wybitnymi kowalami, złotnikami i płatnerzami. Znały się też doskonale na budownictwie.
Cykl Truso: Śladami wikingów Elbląskiej Gazety Internetowej portEl.pl powstaje we współpracy z Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Elblągu, w oparciu o wydane przez nie publikacje naukowe.