Sejm w czwartek zdecydował o tym, że razem z wyborami parlamentarnymi 15 października odbędzie się również ogólnokrajowe referendum. Za uchwałą w tej sprawie było 234 posłów, przeciw - 210, wstrzymało się siedem osób.
Na karcie referendalnej będą cztery pytania:
1. Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?
2. Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?
3. Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?
4. Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzuconym przez biurokrację europejską.
W czwartek w Sejmie nad referendum i pytaniami odbyła się burzliwa dyskusja. Uzasadnienie do wniosku w sprawie przeprowadzenia referendum wygłosił Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki. Mówił, że "sprawy poddane pod referendum ogólnokrajowe, ogólnopaństwowe muszą być istotne z punktu widzenia interesów państwowych".
- W szczególności muszą dotyczyć takich materii, które były przedmiotem zainteresowania społeczeństwa i stałym elementem debaty publicznej. Wszystkie cztery pytania zaproponowane przez Radę Ministrów spełniają wszystkie te kryteria – stwierdził minister Czarnek.
Marcin Kieriwński, sekretarz generalny PO, który występował w imieniu klubu gdy trwała dyskusja na wnioskiem o referendum, stwierdził podczas swojego wystąpienia, że "to referendum jest nieważne".
- A wiecie dlaczego? Ono jest nieważne dlatego, że jest nieprzyzwoite, jest sposobem na nielegalne finansowanie waszej kampanii wyborczej, ale przede wszystkim dlatego, w jaki sposób traktujecie Polaków. Traktujecie Polaków według doktryny waszego głównego ideologa, pana Kurskiego, że ciemny naród wszystko kupi. Nie, nie kupi wszystkiego i nie kupi tych kłamstw pana Czarnka - stwierdził, zarzucając rządowi, że nie pytał Polaków o zdanie, gdy sprzedawał Lotos oraz to, że premier Morawiecki zgodził się na podniesienie wieku emerytalnego, podpisując się pod dokumentami w Brukseli. Mówił też, że przez płot na granicy z Białorusią codziennie przechodzi około 800 osób.
Politycy opozycji zarzucali rządzącym, że pytania referendalne są tendencyjne, kłamliwe, a kampania referendalna ma służyć rządowi do pogłębiania podziałów wśród Polaków i być źródłem pozawyborczego finansowania kampanii PiS do parlamentu.
- Czego boisz się demokratyczna opozycjo – odpowiadał w imieniu klubu PiS Marek Ast. - Skoro jesteś tak demokratyczna, to dlaczego nie chcesz dać głosu suwerenowi. Dlaczego nie dasz odpowiedzieć dotyczących fundamentalnych spraw. Prawdopodobnie jesteście przeciw referendum, bo na wszystkie pytania musielibyście odpowiedzieć „tak”. Nie bójcie się suwerena – stwierdził.
- Suweren już zabrał głos, miliony Polaków wyszły na ulice w czarnych protestach, wiele razy suweren się wypowiedział strajkując, gdy pielęgniarki nie miały podwyżek, kiedy protestowali niepełnosprawni, nauczyciele, którzy byli karani za udział w strajku. A wy te sprawy wyrzucaliście do kosza. – mówił Krzysztof Gawkowski, który zabrał głos w imieniu Lewicy. I stwierdził, że prawdziwe referenda odbył się w 1997 roku w sprawie konstytucji i w 2003 r. w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. – Dzisiaj te wszystkie dobre myśli związane z instytucją referendum zastępujecie nieważnymi sprawami. Łatwo odpowiedzieć na te pytania. Nikt nie chce w Polsce przymusowej relokacji, podwyższenia wieku emerytalnego. To referendum sięga bruku, chcecie ukraść Polakom święto demokracji, jakim są wybory – stwierdził.
PO i Polska 2050 próbowały wprowadzić poprawkę związaną z terminem referendum – z 15 października na 12 listopada, ale przepadła. Głosowanie odbyło się przed godziną 18. Za przeprowadzeniem referendum w dniu wyborów głosowało 234 posłów (w tym 226 z Prawa i Sprawiedliwości, trzech z Kukiz 15, dwóch z koła Polskie Sprawy i dwóch posłów niezależnych), przeciw - 210 (127 z Koalicji Obywatelskiej, 41 z Lewicy, 26 z Koalicji Polskiej, sześciu z Polska 2050, trzech z Konfederacji, trzech z koła Lewicy Demokratycznej i czterech niezależnych) , siedem osób z Konfederacji wstrzymało od głosu.