Uchwała Rady Miejskiej w Elblągu dotycząca dotacji na zabytki jest niezgodna z prawem – orzekła Regionalna Izba Obrachunkowa w Olsztynie. I unieważniła lokalne przepisy.
Rada Miejska w Elblągu 27 grudnia 2023 roku podjęła uchwałę w sprawie w sprawie zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków lub gminnej ewidencji zabytków w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Regionalna Izba Obrachunkowa w Olsztynie orzekła, że elbląscy radni przekroczyli swoje kompetencje, umieszczając w niej zapisy, które są niezgodne z prawem.
- Kolegium Izby stwierdza, że badana uchwała obarczona jest wadami materialnymi o charakterze istotnego naruszenia prawa. Wskazane w treści przedmiotowej uchwały Rady Miejskiej w Elblągu przepisy Uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, nie zawierają upoważnienia dla organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do podjęcia uchwały w przedmiotowej sprawie. Kolegium stwierdza, że taka uchwała mogłaby być podjęta na tej podstawie jedynie wtedy, gdyby istniała wyraźna delegacja ustawowa do jej podjęcia – pisze w uzasadnieniu swojej decyzji Kolegium RIO w Olsztynie, uznając że samorząd nie powinien się powoływać w swoich przepisach na uchwałę Rady Ministrów, która nie jest źródłem powszechnie obowiązującego prawa w Polsce.
Rada Miejska w Elblągu ma prawo do wniesienia skargi na decyzję RIO do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. Zapytaliśmy biuro Rady Miejskiej, czy z tego prawa skorzysta? Czekamy na odpowiedzi.
Dodajmy, że z ostatniej edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków wstępne promesy otrzymały dwa elbląskie zabytki – kościół Bożego Ciała (3,3 mln zł), kościół św. Pawła (3,5 mln zł) oraz kaplica św. Jerzego (632 tys. zł). Zapytaliśmy w ratuszu, na jakim etapie są kwestie związane z tym dofinansowaniem. Czekamy na odpowiedzi.
Aktualizacja z wtorku: - Rząd nie przyznał dotacji na zabytki, a jedynie wstępne promesy, o które wnioskowaliśmy. Żadne pieniądze nie wpłynęły do samorządu - poinformował w odpowiedzi na nasze pytania Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. - Promesy mogą być skonsumowane po spełnieniu szeregu warunków. Jednym z nich jest podjęcie uchwały Rady Miejskiej w spawie zasad udzielenia dotacji z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Poprzedni rząd popełnił błąd, ustanawiając RPOZ w drodze uchwały, ponieważ Program powinien zostać przyjęty w formie Ustawy. W takim przypadku nie doszłoby do unieważnienia uchwały przez RIO - uważa prezydent. I dodaje: - W uzasadnieniu uchwały RIO wskazuje w sposób jednoznaczny, iż uchwała Rady Miejskiej w sprawie zasad przyznania dotacji „rządowej” mogłaby zostać podjęta jedynie w sytuacji wyraźnej delegacji ustawowej, czyli podstawy prawnej wynikającej z Ustawy, a nie Uchwały Rady Ministrów. Problem dotyczy całego województwa warmińsko-mazurskiego, w podobnej sytuacji znalazły się także inne miejscowości, np. Tolkmicko, Giżycko, Płoskinia, powiat nowomiejski, Miłki, Barciany, Reszel…
Samorząd elbląski nie będzie składał skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na uchwałę RIO. - Argumentacja zawarta w uzasadnieniu jest zasadna i zgodna z obowiązującym prawem. Problem zostanie rozwiązany, jeśli, jak wskazuje RIO, samorząd uzyska delegację ustawową w postaci odpowiednich przepisów, by móc sformułować zasady przyznania dotacji z RPOZ, a następnie te dotacje przydzielić - dodaje prezydent.