Lasy Państwowe opublikowały raport finansowy za 2022 r. Wynika z niego, że przychód przedsiębiorstwa wyniósł 13,5 mld zł ze sprzedaży drewna, o 15 proc. wzrosła też średnia pensja (10,4 tys.). Na ochronę przyrody przeznaczano 0,4 proc. przychodu (63 mln zł). Jaką kwotę ze sprzedaży drewna uzyskało w ubiegłym roku Nadleśnictwo Elbląg? Tego się nie dowiemy. - Na podanie takiej informacji nie pozwalają nasze wewnętrzne przepisy – mówi Jan Piotrowski, rzecznik prasowy Nadleśnictwa Elbląg.
„Rekordowy rok”
Przychód Lasów Państwowych wyniósł w 2022 roku 13,5 mld zł ze sprzedaży drewna, średnia pensja w LP wynosi obecnie 10,4 tys. zł, na ochronę przyrody przeznaczono 0,4 procent przychodu – tego możemy się dowiedzieć z raportu finansowego LP za 2022 rok. Ubiegły rok był dla LP rokiem rekordowego zysku: 986 mln zł netto. To o 285 mln zł więcej niż w 2021 roku. Drugi rok z rzędu wynagrodzenia w Lasach Państwowych wzrosły o 15 procent.
Przeciętne wynagrodzenie w 2022 roku wyniosło 10,4 tys. czyli 165 proc. średniej w gospodarce (w 2021 r. wyniosło ono 9 048 zł brutto). W sumie na wynagrodzenia wydano 3,2 mld zł, czyli 500 mln zł więcej niż rok wcześniej. W 2022 roku przeciętne zatrudnienie w Lasach Państwowych to 25 722 etaty i w stosunku do 2021 roku było wyższe o 202 etaty. Powierzchnia gruntów będących obecnie w zarządzie Lasów Państwowych ogółem to 7,6 mln ha. Lasy razem, czyli grunty zalesione, niezalesione, związane z gospodarką leśną to 7, mln ha. Zasoby drzewne (w m3 grubizny brutto) 2 miliardy m3
„Na co idą pieniądze?”
Koszty Lasów Państwowych ogółem w 2022 roku to 14,1 mln zł Są to, jak czytamy w sprawozdaniu LP, koszty działalności administracyjnej (utrzymanie Służby Leśnej, koszty administracyjne nadleśnictw), podatek leśny, koszty działalności podstawowej), nasiennictwo i selekcja, hodowla lasu (szkółki leśne, odnowienia i zalesienia, pielęgnowanie lasu, melioracje agrotechniczne), ochrona lasu (przed owadami i zwierzyną), ochrona przyrody, ochrona przeciwpożarowa, pozyskanie i zrywka drewna (ścinka drzew, Koszty tzw. działalności bytowej to 64,1 mln zł. Pozyskanie i zrywka drewna (36,1 proc.), ochrona lasu (4 proc.), hodowla lasu (13 proc.). Działalność administracyjna to 30,2 proc.
Jak czytamy w opracowaniu dotyczącym sprawozdania finansowego opublikowanego przez Lasy Państwowe, które przygotowała „Pracownia na rzecz wszystkich istot - "29 grudnia 2022 roku minister klimatu i środowiska, Anna Moskwa, podwyższyła odpis na Fundusz Leśny do 22 procent. W 2021 roku wynosił 12 proc.. Dlatego Fundusz zasiliło 2,98 mld zł, nie wykazane tego jako zysk. Środki Funduszu Lasy Państwowe wydają dowolnie: na bilboardy, konkursy dla swoich, fundowanie dróg swoim. Na koniec 2022 w Funduszu były 3 mld zł" - czytamy w opracowaniu "Pracowni na rzecz wszystkich istot".
„Gospodarujemy mądrze”
Poszczególne nadleśnictwa nie mają obowiązku składania rocznych sprawozdań finansowych. Nie dowiemy się więc, jaką kwotę w ubiegłym roku zarobiło ze sprzedaży drewna Nadleśnictwo Elbląg. - Takich informacji nie podajemy, ponieważ nie pozwalają nam na to nasze wewnętrzne przepisy – informuje Jan Piotrowski, rzecznik prasowy Nadleśnictwa Elbląg. Nie dowiemy się też, ile zarabiają elbląscy leśnicy.
Jak podkreśla rzecznik Nadleśnictwa Elbląg, pozyskanie drewna „to temat, który od pewnego czasu budzi coraz większe emocje w naszym kraju, chociaż pozyskujemy drewno od tysięcy lat "i wydawałoby się, rozumiemy, skąd bierze się drewno i produkty drewnopochodne, których na co dzień używamy".
- Dzięki powiększaniu stanu wiedzy o lesie przez naukowców oraz ciągłej pracy nad rozwojem metod gospodarowania lasem, nauczyliśmy się już na tyle mądrze gospodarować zasobami leśnymi, że pomimo ciągłego pozyskania drewna, lasów w Polsce przybywa. Co ciekawe zwiększa się także średni wiek lasów, jak również ilość lasów liściastych, co ma duże znaczenie dla zwiększania różnorodności przyrodniczej i stabilności lasu – wyjaśnia Jan Piotrowski.
Aktualnie Nadleśnictwo Elbląg gospodaruje na podstawie Planu Urządzania Lasu, który został sporządzony w latach 2015 i 2016, a obowiązuje od 2017 roku. - To właśnie podczas tworzenia PUL, na podstawie szczegółowych terenowych wyliczeń i pomiarów różnorodnych parametrów lasu, określany jest dziesięcioletni etat cieć. Na podstawie tego parametru oraz na podstawie obserwacji lasu, określane są roczne plany pozyskania drewna, które przygotowywane są z dwuletnim wyprzedzeniem. Wspomniany wcześniej etat cięć, który decyduje o ilości pozyskanego drewna tworzony jest w oparciu o prace taksacyjne, wykonywane przez Biuro Urządzania Lasu. Leśnicy tam pracujący szczegółowo oglądają każdy kawałek lasu, określając tak zwane potrzeby hodowlane, czyli np. planowane są powierzchnie przeznaczone do przerzedzania lasu, kontynuowane są prace związane z przebudową lub odnawianiem lasu, a w dojrzałych kawałkach lasu inicjowane są nowe rębnie - zaznacza rzecznik Nadleśnictwa Elbląg.
Jan Piotrowski podkreśla również, że masa pozyskanego drewna określana jest dopiero po zaplanowaniu zakresu tak zwanych prac hodowlanych (a więc z nich wynika).
„Zaplanowano mniejszą ilość drewna do pozyskania”
- W Nadleśnictwie Elbląg pozyskanie drewna w ostatnich latach kształtuje się na następującym poziomie: 2021 rok - 91 740 m3, 2022 rok - 97 606 m3, a w 2023 zaplanowano 92 750 m3. Warto zwrócić uwagę na fakt, że pomimo iż koniunktura na drewno jest wysoka, a drewno osiąga spore ceny, to w bieżącym roku zaplanowana została mniejsza ilość drewna do pozyskania niż w roku ubiegłym, właśnie dla tego, że kierujemy się wcześniej szczegółowo określonymi i wypracowanymi planami – wyjaśnia Jan Piotrowski.
Rzecznik zaznacza, że o ostatecznej cenie drewna decyduje rynek. - Sprzedaż drewna odbywa się w oparciu o aukcje internetowe (takie powiedzmy leśne allegro) gdzie oferowany jest przedsiębiorcom surowiec w dwóch najważniejszych internetowych procedurach: w sprzedaży ofertowej w Portalu Leśno-Drzewnym, umożliwiającej nabycie surowca klientom, którzy kupowali już wcześniej od Lasów Państwowych, oraz na aukcjach systemowych w aplikacji e-drewno, dostępnych dla wszystkich przedsiębiorców. To właśnie na tych aukcjach ostatecznie rynek decyduje o końcowej cenie drewna – informuje Jan Piotrowski.
Co wpływa na cenę drewna? - Między innymi rozmiar drewna, gatunek, aktualne chwilowe mody czy zapotrzebowania. Lasy Państwowe są głównym dostawcą drewna dla polskich przedsiębiorców oraz pozostałych obywateli. Pokrywają ok. 90 proc. krajowego zapotrzebowania na ten surowiec, a branża drzewna produkująca najrozmaitsze przedmioty i materiały z drewna to ok 2,5 proc . PKB naszego kraju. Jednocześnie zatrudnienie w tej branży znajduje tu ok 300 tys. ludzi. Drewno jest najbardziej naturalnym i przyjaznym, ale też całkowicie odnawialnym materiałem. Pozyskujemy znacznie mniej drewna niż co roku przyrasta, dlatego zwiększa się nie tylko obszar, ale też zasobność lasów (wskaźnik ilości drewna na danej powierzchni) – informuje Jan Piotrowski.
Rzecznik dodaje, że co roku w Lasach Państwowych przybywa ok. 25 mln m3 drewna netto, ponad to, co jest wycinane. - W uproszczeniu to średnio dwa nowe, dojrzałe drzewa rocznie na każdego Polaka. To oznacza, że stale zwiększamy ilość biomasy leśnej, a więc też zdolność lasów do pochłaniania dwutlenek węgla. Warto przypomnieć, że nie tylko żywe drzewo, ale też drewno z niego zamienione w określony przedmiot jest wciąż magazynem węgla. Im więcej i dłużej będziemy wykorzystywać przedmioty z drewna, tym bardziej będziemy poprawiali bilans dwutlenku węgla - twierdzi.
„Tworzymy nowe obiekty turystyczne i szlaki”
Jak podkreśla Jan Piotrowski, Nadleśnictwo Elbląg gospodaruje lasami o dużej żyzności i różnorodności, w mocno wyrzeźbionym terenie, o dużej wilgotności z dość skromną siecią dróg leśnych.
Dodatkowo wiele prac wykonywane jest z dbałością o środowisko naturalne oraz zagospodarowanie turystyczne lasów. Tworzymy także nowe obiekty turystyczne i szlaki i utrzymujemy istniejące, ze względu na to, że lasy naszego nadleśnictwa bardzo chętnie odwiedzane są przez turystów. Dodatkowo ponad 15 procent lasów nadleśnictwa pozostawiamy naturze ze względu na ich wartość przyrodniczą i nie prowadzimy w nich pozyskania drewna. Takie warunki generują spore koszty prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z powyższym nasze nadleśnictwo aktualnie nie odprowadza odpisu podstawowego na Fundusz Leśny, czyli Fundusz tworzony w Lasach Państwowych, którego dochodami są m. in.: odpis podstawowy obciążający koszty nadleśnictwa, kary i opłaty związane z wyłączeniem z produkcji gruntów leśnych oraz należności wynikające z odszkodowań za szkody powstałe w wyniku oddziaływania gazów i pyłów przemysłowych, i z tytułu przedwczesnego wyrębu drzewostanów – wyjaśnia Jan Piotrowski.
Czemu służy Fundusz Leśny?
- Podstawowym zadaniem funduszu leśnego jest wyrównywanie niedoborów w nadleśnictwach, niedoborów powstających przy realizacji zadań gospodarki leśnej z tytułu zróżnicowanych przyrodniczo-ekonomicznych warunków gospodarowania; wykorzystywany też jest na wspólne przedsięwzięcia jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych: badania naukowe, tworzenie infrastruktury, sporządzanie planów urządzenia lasu, czy likwidowanie zniszczeń po naturalnych katastrofach jak np.: huragany. - informuje Jan Piotrowski.
Przypomnijmy, że z konkursu Lasów Państwowych (pieniądze z Funduszu Leśnego) pn. "Drewno jest z lasu" 100 tysięcy złotych otrzymała parafia św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku. Inicjatywa ta miała promować Lasy Państwowe, a także gospodarczą funkcję lasu.
- Środki zostały przeznaczone zgodnie z wnioskiem na organizację wystawy o gospodarce leśnej oraz konieczny remont i prace restauratorskie nad zabytkowym ołtarzem z 1902 roku. Wszystkie działania zostały sygnowane tablicami, zgodnie z wytycznymi od Lasów Państwowych. Składam serdeczne podziękowanie Lasom Państwowym za troskę o zachowanie na czasy obecne i dla przyszłych pokoleń cennych zabytków naszej bogatej kultury - informował nas 15 marca br. ksiądz Józef Grochowski, proboszcz parafii św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku.
Przypomnijmy, że również za wyborczą.pl pisaliśmy: - Michał Gzowski, rzecznik prasowy Lasów Państwowych i polityk Solidarnej Polski, latem ubiegłego roku brał ślub w parafii pw. św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku (wiemy to, bo zdjęciami z tego wydarzenia pochwalili się strażacy z lokalnej OSP, których Gzowski czasem odwiedza, wręczając im sprzęt albo czeki z tzw. Funduszu Sprawiedliwości). Parafia w Tolkmicku wnioskowała w konkursie "Drewno jest z lasu" o 100 tys. zł i znalazła się na liście kwalifikujących się do grantu - mogliśmy przeczytać na portalu wyborcza.pl.
Czytaj również: "Co z tym drewnem"
Czytaj również "Dokąd wyjeżdża elbląski las
Żaden z pracowników Nadleśnictwa Elbląg, do których dotarliśmy, mimo gwarancji anonimowości nie chciał wypowiedzieć się na temat warunków pracy, płac i sytuacji w Lasach Państwowych.