Uczniowie wypisują się ze szkolnej katechezy

„Was, Drodzy Uczniowie, zachęcamy do udziału w zajęciach lekcji religii w szkole. Skorzystajcie z tej szansy głębszego poznania Boga. Jeśli trzeba, podejmijcie wysiłek, aby pokonać pojawiające się trudności. Wybierając zajęcia z religii dajecie piękne świadectwo własnej wiary.“ - czytamy w słowie Konferencji Episkopatu Polski z okazji rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2024/2025 r. opublikowanym na stronie diecezji elbląskiej.

 

Elbląscy uczniowie do szkolnej katechezy się nie garną. Po raz trzeci poprosiliśmy Departament Edukacji w elbląskim Urzędzie Miasta o udostępnienie liczby uczniów, którzy zadeklarowali udział w szkolnych lekcjach religii rzymskokatolickiej. I znów odnotowaliśmy spadek liczby uczniów zainteresowanych tymi zajęciami. Dzwonkiem alarmowym dla katechetów powinna być sytuacja ze Szkoły Podstawowej nr 23, gdzie w klasie ósmej żaden z 15 uczniów nie zapisał się na lekcje religii. W roku szkolnym 2024/25 już prawie co czwarty uczeń szkoły podstawowej nie chodzi na szkolną katechezę. W szkołach ponadpodstawowych na religię chodzi prawie co piąty uczeń.

 

Szkoły podstawowe: 75,96 proc. zadeklarowało uczestnictwo

Dane ze szkół podstawowych z lat szkolnych 2022/23 - 2024/25 przedstawiamy na poniższym wykresie:

 

 

Warto zwrócić uwagę na obniżający się wiek rezygnacji z lekcji religii. Co drugi ósmoklasista nie korzysta ze szkolnej katechezy. W tym samym roczniku, który w ubiegłym roku był w siódmej klasie na religię w szkole uczęszczało 62 proc. uczniów; w roku szkolnym 2022/23 (kiedy dzisiejsi ósmoklasiści byli w szóstej klasie) ze szkolnej katechezy korzystało 75 proc. uczniów z tego rocznika.

- Nie chodzę na religię, ponieważ ten przedmiot nic nowego nie wnosi. Chodziłam wcześniej, ale było w kółko to samo, nie rozmawialiśmy o wpływie religii na życie człowieka lub o innych wyznaniach tylko o śmierci Jezusa na krzyżu, Bożym Narodzeniu, drodze krzyżowej. To był taki zapychacz, na którym uczyliśmy się z podręczników na ważniejsze lekcje. Przez 3 lata niczego się nie nauczyłam nowego. Następnym powodem jest to że nasza klasa religię ma z księdzem, a oni są często zamieszani w złe rzeczy, są jedynie przenoszeni z parafii na parafie, żeby nikt się nie dowiedział. Nie skreślam tego księdza, ale jednak wolę od niego trzymać się z daleka - wyjaśnia uczennica jednej z elbląskich szkół podstawowych.

W tabelce poniżej przedstawiamy jak w ostatnich trzech latach szkolnych przedstawiała się liczba uczniów deklarujących uczestnictwo w szkolnej lekcji religii w poszczególnych klasach szkół podstawowych w Elblągu (szkoły prowadzone przez samorząd)..

 

Rok szkolny	2022/23	2023/24	2024/25
Klasa 1	91,92 proc.	91,62 proc.	94,67 proc.
Klasa 2	94,82 proc.	90,57 proc.	91,36 proc.
Klasa 3	93,34 proc.	93,05 proc.	89,74 proc.
Klasa 4	90,40 proc.	85,25 proc.	86,33 proc.
Klasa 5	81,26 proc.	79,51 proc.	73,01 proc.
Klasa 6	75,15 proc.	70,27 proc.	66,15 proc.
Klasa 7	66,17 proc.	62,12 proc.	52,29 proc.
Klasa 8	71,51 proc.	60,61 proc.	47,84 proc.

 

Najwięcej (procentowo) uczniów uczęszcza na lekcje religii w Szkole Podstawowej nr 15 - 85,92 proc.; najmniej - 60,38 proc. w Szkole Podstawowej nr 21. W tabelce poniżej przedstawiamy. jaki procent uczniów w ostatnich latach szkolnych deklarował udział w szkolnych lekcjach religii w szkołach podstawowych. Warto zwrócić uwagę na Szkołę Podstawową nr 25, gdzie od trzech lat zwiększa się procentowy udział uczniów, którzy zadeklarowali uczestnictwo w lekcji religii.

 

Rok szkolny	2022/23	2023/24	2024/25
Szkoła Podstawowa nr 1	83,42 proc.	82,58 proc.	79,47 proc.
Sportowa Szkoła Podstawowa nr 3	93,30 proc.	81,40 proc.	70,24 proc.
Szkoła Podstawowa nr 4	88,30 proc.	83,67 proc.	84,51 proc.
Szkoła Podstawowa nr 6	76,63 proc.	70,95 proc.	69,96 proc.
Szkoła Podstawowa nr 8	83,13 proc.	81,37 proc.	82,74 proc.
Szkoła Podstawowa nr 9	78,84 proc.	75,40 proc.	73,11 proc.
Szkoła Podstawowa nr 11	80,49 proc.	76,59 proc.	72,32 proc.
Szkoła Podstawowa nr 12	84,47 proc.	77,18 proc.	65,82 proc.
Szkoła Podstawowa nr 14	86,40 proc.	84,94 proc.	77,57 proc.
Szkoła Podstawowa nr 15	89,35 proc.	87,82 proc.	85,92 proc.
Szkoła Podstawowa nr 16	88,66 proc.	85,48 proc.	81,32 proc.
Szkoła Podstawowa nr 18	87,15 proc.	87,32 proc.	82,17 proc.
Szkoła Podstawowa nr 19	86,85 proc.	85,74 proc.	78,07 proc.
Szkoła Podstawowa nr 21	69,23 proc.	66,78 proc.	60,38 proc.
Szkoła Podstawowa nr 23	82,87 proc.	81,12 proc.	68,72 proc.
Szkoła Podstawowa nr 25	78,85 proc.	80,58 proc.	81,02 proc.

 

Szkoły ponadpodstawowe: 16,29 proc. zadeklarowało udział

Dane ze szkół ponadpodstawowych z lat szkolnych 2022/23 - 2024/25 przedstawiamy na poniższym wykresie:

 

 

W czerwcu opublikowaliśmy tekst informujący o ogólnopolskim sprzeciwie katechetów, którzy protestowali przeciwko łączeniu kilku roczników na lekcje religii. W Elblągu takie działania wymuszają sami uczniowie, nie zapisując się na szkolną katechezę. Przykładem mogą być uczniowie klas trzecich w III Liceum Ogólnokształcącego: na 174 osoby chęć uczestnictwa w szkolnej religii rzymskokatolickiej. zadeklarowało tylko 14 osób. I w planie lekcji mają 2 godziny tygodniowo – razem z czwartoklasistami, których zapisało się 6 (na 109 osób).

W czwartych klasach IV Liceum Ogólnokształcącego na religię nie zapisał się nikt spośród 57 uczniów. I katechezy w planie zajęć nie ma. To nie jest jedyny taki przypadek w szkołach ponadpodstawowych w naszym mieście. W Zespole Szkół Gospodarczych na te same zajęcia z religii przychodzą uczniowie trzecich i czwartych klas technikum - w planie zajęć przewidziano wspólne 2 godziny katechezy. Wynika to z tego, że ze 125 trzecioklasistów technikum (w Zespole Szkół Gospodarczych funkcjonuje jeszcze Szkoła Branżowa I stopnia) na religię zapisało się tylko 8 uczniów. Analogicznie w klasie czwartej: 6 osób na 79. W piątej klasie technikum religii nie ma - na 87 uczniów nie znalazł się ani jeden chętny. W Szkole Branżowej przy ZSG w trzeciej klasie uczestnictwo w lekcjach religii zadeklarowała jedna osoba (na 78 trzecioklasistów); uczęszcza na zajęcia z inną klasą. W Zespole Szkół Technicznych wspólne lekcje religii mają uczniowie z klas I – III oraz IV – V. Zajęcia z religii, na które przychodzi tylko kilka osób nie są niczym wyjątkowym.

- Chodzę na lekcję religii, bo lubię spokojną atmosferę oraz interesuję się tematami poruszanymi na zajęciach. Zazwyczaj siedzimy w kółku blisko katechety i rozmawiamy o wierze i życiu. Nie mam powodu, żeby nie chodzić na zajęcia, nie czuję się zmuszony do uczęszczania – wyjaśnia jeden z uczniów elbląskich szkół ponadpodstawowych.

 

W tabelce poniżej przedstawiamy, jak w ostatnich trzech latach szkolnych przedstawiała się liczba uczniów deklarujących uczestnictwo w szkolnej lekcji religii w poszczególnych klasach szkół ponadpodstawowych, prowadzonych przez samorząd Elbląga.

 

Rok szkolny	Lata 2022/23	2023/24	2024/25
Klasa 1	45,07 proc.	37,60 proc.	26,52 proc.
Klasa 2	44,26 proc.	25,21 proc.	19,98 proc.
Klasa 3	35,55 proc.	24,53 proc.	11,82 proc.
Klasa 4	29,92 proc.	14,90 proc.	12,68 proc.
Klasa 5	brak klasy V w związku z reformą edukacji	17,41 proc.	6,46 proc.

 

W elbląskich szkołach ponadpodstawowych udział w zajęciach z religii rzymskokatolickiej zadeklarowało 1000 uczniów - niewiele mniej niż... uczniów pierwszych klas (1031 osób) uczęszczających na szkolną katechezę w elbląskich szkołach podstawowych. Najwięcej procentowo uczniów szkół ponadpodstawowych zapisało się na religię rzymskokatolicką w Zespole Szkół Mechanicznych - 38,96 proc.; najmniej - 4,54 proc. w Zespole Szkół Techniczno-Informatycznych. W tabelce poniżej przedstawiamy, jaki procent uczniów w ostatnich latach szkolnych deklarował udział w szkolnych lekcjach religii w szkołach ponadpodstawowych.

 

Rok szkolny	2022/23	2023/24	2024/25
I Liceum Ogólnokształcące	25,83 proc.	23,10 proc.	14,93 proc.
II Liceum Ogólnokształcące	46,87 proc.	31,61 proc.	19,80 proc.
III Liceum Ogólnokształcące	41,70 proc.	33,93 proc.	16,91 proc.
IV Liceum Ogólnokształcące	31,21 proc.	20,35 proc.	10,03 proc.
Zespół Szkół Ogólnokształcących i Ekonomicznych	58,94 proc.	20,85 proc.	22,02 proc.
Zespół Szkół Gospodarczych	36,51 proc.	17,71 proc.	10,05 proc.
Zespół Szkół Inżynierii Środowiska i Usług	35,43 proc.	31,90 proc.	23,11 proc.
Zespół Szkół Mechanicznych	62,72 proc.	48,34 proc.	38,96 proc.
Zespół Szkół Technicznych	39,61 proc.	32,89 proc.	4,68 proc.
Zespół Szkół Techniczno - Informatycznych	27,51 proc.	17,48 proc.	4,54 proc.
Zespół Szkół Zawodowych nr 1	17,47 proc.	10,75 proc.	9,31 proc.

 

Kto uczy?

Zajęcia z religii rzymskokatolickiej prowadzą księża i nauczyciele świeccy. Warto zwrócić uwagę, że stosunkowo często dochodzi do sytuacji, że nauczyciel religii w tej samej szkole uczy także innych przedmiotów np. filozofii, muzyki, WOS, historii, HiT, pracują na świetlicy. Uczniowie, którzy nie uczestniczą w lekcji religii rzymskokatolickiej i mają wtedy tzw. „okienko“, ten czas mają spędzać najczęściej w bibliotece i świetlicy.

Warto zwrócić uwagę, że część szkół tak zorganizowała plan lekcji, aby zajęcia z religii znajdowały się na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej. Dzięki temu uczniowie, którzy nie chodzą na te zajęcia, mogą spędzić czas poza terenem szkoły.

Wśród uczniów elbląskich szkół są też osoby, które uczęszczają na lekcje innych religii niż rzymskokatolicka. Jest to m. in. religia greckokatolicka, prawosławna, ewangelicka, baptystów.

 

Tekst opisujący dane za rok szkolny 2022/23

Tekst opisujący dane za rok szkolny 2023/24