W kolejnym odcinku naszego cyklu wędrujemy po gminie Kisielice, która w latach 1975-98 należała do województwa elbląskiego. Razem z Karolem Wyszyńskim, przewodnikiem elbląskiego PTTK, odwiedzamy wsie Łęgowo, Klimy i Goryń.
Wieś po raz pierwszy wspomniana w źródłach w 1313 r. ale istniała już prawdopodobnie znacznie wcześniej. Najstarszy dokument lokacyjny podchodzi z 1387 r. Nieco wcześniej, bo w 1377 r., pobudowano tu wiatrak. Był tu folwark, dwie karczmy, a później i młyn.
Wieś została dwukrotnie dotkliwie zniszczona: w 1414 r. i w okresie wojny trzynastoletniej, kiedy zniszczono też kościół. Nową świątynię wzniesiono na początku XVII w., przebudowano w połowie XIX w. Był to kościół ewangelicki, obecnie jest katolicki pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszego Maryi Panny.
Wieś stała się własnością bp Georga von Polenza, a jego spadkobiercy pobudowali parterowy dwór, który w latach 1740-1750 został przebudowany z inicjatywy Aleksandra von Polenza na wzór pałacu w Kamieńcu. Przebudowany ponownie w 1862 r. w stylu neogotyckim. Niestety uległ on zniszczeniu w 1945 r.
Łęgowo w 1850 r. weszło w skład dóbr Hindenburgów poprzez ślub Karoliny von Polenz z Albertem Louisem und von Hindenburg.
Po 1945 r. istniało w Łęgowie Państwowe Gospodarstwo Rolne Łęgowo przekształcone następnie w Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej.
Obecną nazwę nadano wsi po 1945 r, poprzednio nazywano ją Langenau.
Klimy
Wieś, dla której dokument lokacyjny został wystawiony w 1326 r. na sołtysa Heinemana, ale istniała ona najprawdopodobniej przed tą datą, bo dokument lokacyjny potwierdza istnienie tu kościoła, a także karczmy.
W ostatnim dziesięcioleciu XIX w. Herman Schneider uruchomił w Klimach mleczarnię, którą puścił w dzierżawę Ernstowi Trotz. Były tu wówczas także trzy wiatraki, dwa zajazdy, dwa warsztaty kowalskie. Zaistniała również szkoła, dla której nowy budynek oddano na przełomie XIX i XX w., ale spłonął on w 1925 r.
Do 1945 r. miejscowość określano mianem Harnau.
Goryń
Wieś określana jest także mianem Goryń Pomorski. Położona na Pojezierzu Iławskim w pobliżu jeziora Goryńskiego, które ma powierzchnię nieco ponad 200 ha i do 10 m głębokości.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1293 r., kiedy to biskup pomezański nadał pruską osadę Teodorykowi von Stange. Tak więc przed tym okresem musiała istnieć tu osada pruska. Dokumenty lokacyjne wystawiane były w latach 1374 i 1381 r., ten drugi nadawał prawa magdeburskie. Goryń w tym czasie był największą wsią na terenie biskupstwa pomezańskiego, istniała tu karczma i kościół.
Obecny budynek świątyni pochodzi z 1938 r. i jest to kościół katolicki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Ten, o którym wspomniałem poprzednio, uległ zniszczeniu w 1414 r. podczas wojny polsko-krzyżackiej, jednocześnie zginęło wtedy 44 mieszkańców wsi, a znaczna część gruntów pozostała nieuprawiana.
W XVI w. Goryń był wsią czynszową, aby pod koniec XVIII w. zostać wsią królewską. Ciekawa historia dotyczy początków XIX wieku, kiedy to do Gorynia zostaje włączona wieś Wałdówek, będąca we władaniu rodziny Wałdowskich, którzy byli spolszczonym rodem niemieckim noszących poprzednio nazwisko Gampner.
Na początku XX w. w Goryniu istniała szkoła podstawowa, wybudowano też linię kolejową łączącą Biskupiec i Susz. Zlikwidowano ją w 1969 r.
Początkowo wieś nosiła nazwę Gohryn, przed 1945 r. Guhringen, a obecnie Goryń.