Sondaż portElu
Przeciwnicy Michała Missana w kampanii wyborczej mówili, że jego zwycięstwo nic w mieście nie zmieni, że to będzie kontynuacja polityki Witolda Wróblewskiego. Siłą rzeczy nowy prezydent musi realizować wiele projektów przygotowanych przez urzędników za czasów swojego poprzednika, ale pierwsze 100 dni daje nadzieję, że ta prezydentura będzie się jednak różnić od tej, jaką znamy z ostatnich 10 lat.
Ocenialiśmy pierwsze 100 dni rządów Witolda Wróblewskiego (marzec 2015 r.), oceniamy też „studniówkę” Michała Missana, która przypada właśnie 14 sierpnia. Dodajmy, że wrócił on do ratusza w nowej roli po prawie dwumiesięcznej przerwie, gdy w marcu zrezygnował ze sprawowanej cztery lata wiceprezydentury, skupiając się wówczas na kampanii wyborczej. Od 6 maja, kiedy złożył prezydenckie ślubowanie, pracuje już na własny rachunek.
Komfortowa sytuacja
Michał Missan zaczął swoje rządy w komfortowej sytuacji. Po pierwsze, Koalicja Obywatelska, do której należy, ma zdecydowaną większość w Radzie Miejskiej (15 radnych na 25), co ułatwia podejmowanie decyzji. Nie trzeba negocjować trudnych kwestii z koalicjantami, ale z drugiej strony na nikogo nie można zrzucić winy. Nowy prezydent razem ze swoimi partyjnymi koleżankami i kolegami bierze więc pełną odpowiedzialność za miasto.
Pierwsze sesje Rady Miejskiej pokazują, że Michał Missan postawił na politykę współpracy nie tylko ze swoim klubem, ale też z opozycją (10 radnych PiS). Trudno na razie doszukać się tu większych zgrzytów, one pojawią się zapewne przy konstruowaniu budżetu miasta na 2025 rok, kiedy okaże się – jak co roku – że potrzeb zgłaszanych przez radnych jest sporo, a finansowa kołdra za krótka.
Po drugie, Michał Missan przejął budżet miasta w trakcie roku po Witoldzie Wróblewskim i jest on w niezłej kondycji. Co prawda zadłużenie Elbląga wynosi jeszcze ok. 270 mln złotych, ale w ostatnich 10 latach spadło o ponad 100 mln i obecnie to ok. 30 procent dochodów bieżących, co daje nowemu prezydentowi możliwości wygospodarowania środków na wkłady własne pod zewnętrzne dofinansowanie różnych inwestycji. Na koniec czerwca 2024 roku tegoroczny budżet po stronie dochodów został wykonany już w ponad 53 proc., po stronie wydatków – na poziomie 46 proc., co dało obecnie nadwyżkę finansową w wysokości 46 mln zł. Prezydenta Missana mogą za to martwić bardzo niskie wpływy majątkowe miasta. Na 2024 rok zaplanowano je w wysokości 72 mln zł, do końca czerwca udało się pozyskać, m.in. ze sprzedaży nieruchomości, zaledwie 18 mln zł.
Po trzecie, nowy prezydent swoją kadencję rozpoczyna w podobnych okolicznościach jak Witold Wróblewski w 2014 roku. Wówczas – tak jak i teraz – rozpoczynała się kolejna perspektywa finansowa Unii Europejskiej, z której Elbląg (i okoliczne gminy) może liczyć na specjalną pulę euro z tzw. ZIT (praktycznie gwarantowaną) z przeznaczeniem na rozwój. W poprzedniej unijnej siedmiolatce było to prawie 40 mln euro, w tej to ok. 52 mln euro.
Kontynuacja inwestycji poprzednika i nowe wyzwania
Do ZIT należy doliczyć różnego innego rodzaju programy (nie tylko unijne), z których Elbląg będzie mógł skorzystać, jeśli jego wnioski przejdą eliminacyjne sito, a miasto będzie miało kasę na wkłady własne. Michał Missan co prawda jako jedną z najbliższych głównych inwestycji wymienia zakup nowego taboru tramwajowego, remont torowisk i trakcji, ale to jest kontynuacja pomysłów z czasów prezydenta Witolda Wróblewskiego. Podobnie jest z pozyskaniem unijnych funduszy na przebudowę ul. Portowej (14 mln zł), choć podpis na umowie z lipca tego roku z Zarządem Województwa należy już do Michała Missana.
Informacja o kontynuacji polityki poprzednika w pewnych kwestiach nie jest oczywiście z mojej strony zarzutem, ale po prostu stwierdzeniem faktu. Inwestycji nie przygotowuję się w 100 dni, ale przez wiele miesięcy czy lat. Złożenie wniosku o zewnętrzne dofinansowanie poprzedza żmudna praca dziesiątek urzędników i projektantów. Często sama budowa trwa krócej niż przygotowania do niej. Dlatego Michał Missan już PR-owo korzysta i będzie korzystał w najbliższych miesiącach, oddając kolejne inwestycje rozpoczęte lub planowane zanim został prezydentem, jak np. nowy budynek ETBS przy Wiejskiej czy kąpielisko przy Spacerowej (czerwiec 2025) i wiele innych.
W pierwsze 100 dni dowiedzieliśmy się (patrz wywiad z prezydentem na portElu), że Michał Missan planuje m.in. budowę kolejnych budynków ETBS, dokończenie ulicy Wschodniej (po konsultacjach z mieszkańcami), budowę stadionu lekkoatletycznego przy Krakusa (to jeszcze obietnica z kampanii wyborczej) oraz budowę nowych ścieżek rowerowych.
Wewnętrzne awanse i ruchy kadrowe
Pierwsze decyzje kadrowe nowego prezydenta wywołały pozytywny odbiór nie tylko wśród urzędników. Michał Missan postawił na wewnętrzne awanse, czyniąc swoimi zastępcami (Katarzyna Wiśniewska, Piotr Kowal) dotychczasowych dyrektorów departamentów, choć złośliwi mówią że to efekt krótkiej ławki kadrowej w samej Koalicji Obywatelskiej. Warto dodać, że bardzo często całą trójka występuje publicznie razem, co ma pokazać, że stanowią zgrany zespół. Aż tak zgrany, że nawet na mecz polskiej reprezentacji siatkówki przed igrzyskami pojechali do Gdańska razem, co chętnie upublicznili w mediach społecznościowych.
W kampanii wyborczej Michał Missan nie zapowiadał kadrowej rewolucji i słowa dotrzymał. Najbliżsi współpracownicy jego poprzednika albo zachowali swoje stanowiska (np. sekretarz miasta Artur Zieliński czy Joanna Urbaniak, rzecznik prasowy), albo otrzymali nowe obowiązki (Agnieszka Staszewska jako dyrektor departamentu konsultacji społecznych i kontaktów międzynarodowych). Tam, gdzie to możliwe, prezydent proponuje stanowiska dyrektorów dotychczasowym doświadczonym pracownikom (patrz Agata Prystupa, dyrektor departamentu kultury i organizacji imprez), co w ratuszu budzi uznanie. Z konkursu do urzędu na kluczowe stanowiska dotychczas przeszła jedynie szefowa prezydenckiego biura Magdalena Tomaszewska oraz nowi pracownicy zespołu prasowego, którymi są byli dziennikarze: Adrianna Kuzko i Jacek Żukowski. Jedynym kadrowym problemem jest na razie brak dyrektora departamentu promocji i turystyki, ale z docierających do nas informacji wynika, że wkrótce ma się to zmienić.
Wprowadzone przez Michała Missana przez pierwsze 100 dni zmiany organizacyjne dają nadzieję na przywrócenie odpowiedniej roli w mieście sprawom kultury (nowy departament z większym zespołem i nową siedzibą w Kamieniczkach Elbląskich) i środowiska (powrót oddzielnego departamentu), a także sprawom związanym z obsługą inwestorów (urzędnicy tym się zajmujący mają powrócić do ratusza z EPT). Oby to nie była sztuka dla sztuki, ale rzeczywiście zmiana na lepsze.
Obietnice i działania
W kampanii wyborczej Michał Missan w błysku fleszy podpisał kontrakt z mieszkańcami, zobowiązując się, że gdy zostanie prezydentem, zrealizuje w ciągu 5 lat 18 obietnic. W 100 dni spełnił trzy: powołał biuro konsultacji społecznych, rozpoczął konsultacje w sprawie komunikacji miejskiej (potrwają do 13 września) i powołał pełnomocnika ds, dzieci i młodzieży. Od 1 stycznia, jak mówił we wspomnianym wyżej wywiadzie z portElem, ma być zrealizowana czwarta – czyli utworzenie pogotowia stomatologicznego, a w ciągu kilku miesięcy ma być gotowa koncepcja Karty Mieszkanki i Mieszańca, która ma upoważniać elblążan i elblążanki do wielu ulg przy korzystaniu z oferty miasta. Z tych i kolejnych obietnic – jak na przykład modernizacji stadionu przy ul. Agrykola, budowy stadionu lekkoatletycznego przy Krakusa czy realizacji programów zdrowotnych – mieszkańcy rozliczą Michała Missana najpóźniej w 2029 roku, kiedy odbędą się kolejne wybory samorządowe.
Warto dodać, że rozpoczynając swoje rządy Michał Missan doprowadził do przygaszenia jednego z konfliktów, o którym było głośno przed wyborami. Chodzi o spór zbiorowy związków zawodowych z zarządem Elbląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. Spółce groził strajk generalny, co mogło się odbić czkawką mieszkańcom. Po rozmowach prezydenta z przedstawicielami komitetu strajkowego i wypłacie dodatku 300 zł brutto dla każdego pracownika związkowcy ograniczyli protest do oflagowania zakładu, ale to nie koniec sporu. W październiku, gdy będą już zatwierdzone przez Wody Polskie nowe taryfy za wodę i odprowadzanie ścieków (podwyżka 27 procent) obie strony (prezes EPWiK i związkowcy) mają wrócić do rozmów na tematy poruszane w sporze zbiorowym. Niewykluczone, że ta sprawa znowu otrze się o prezydenta.
Chleba i igrzysk
Nowy prezydent Elbląga o wiele chętniej niż jego poprzednik Witold Wróblewski wychodzi do ludzi. Podczas pierwszych 100 dni rządów widać go w mieście, na różnego rodzaju imprezach i wydarzeniach. Jest też aktywny w mediach społecznościowych, gdzie często wrzuca filmy ze swoim udziałem, nagrywane przez współpracowników. Widać, że buduje kapitał rozpoznawalności i chce tworzyć wizerunek osoby, która jest blisko mieszkańców. PR-owe zagrania działają jednak na krótką metę, ważne dla mieszkańców będzie to, jak prezydent poradzi sobie z wyzwaniami najbliższych lat i trudnymi decyzjami, które dopiero przed nim.
Na razie Michał Missan nie żałuje środków na sfinansowanie imprez, które przyciągnęły tłumy – jak Dni Elbląga czy Lato z Radiem. Wydłużył też Elbląskie Święto Chleba z trzech do czterech dni. Można powiedzieć, że działa zgodnie z zasadą „chleba i igrzysk”. Pytanie, na ile starczy mu konsekwencji (i budżetowych pieniędzy), by tak było przez całą kadencję.
A jak Czytelnicy oceniają pierwsze 100 dni rządów Michała Missana? Zapraszamy do merytorycznej dyskusji i głosowania w naszej sondzie, którą dołączamy do artykułu. Głosowanie jest anonimowe i możliwe po zalogowaniu z konta założonego przed 10 sierpnia. Wszystko po to, by ograniczyć możliwość manipulacji wynikami. Sonda potrwa do 31 sierpnia.
Rafał Gruchalski