Dzień ten obchodzony jest w celu upamiętnienia wybuchu 1 sierpnia 1944 r. Powstania Warszawskiego. Uchwalony został przez Radę Miasta Stołecznego Warszawy.
Powstanie Warszawskie było wystąpieniem zbrojnym przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim. Zorganizowane zostało przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”. Łączyło się z ujawnieniem i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Trwało do 3 października 1944 r. (czyli 63 dni) i zakończyło się kapitulacją oddziałów powstańczych. Straty po stronie polskiej wyniosły ok. 10 tys. zabitych i 7 tys. zaginionych, 5 tys. rannych żołnierzy oraz od 120 do 200 tysięcy ofiar spośród ludności cywilnej. Po stronie niemieckiej straty wyniosły 10 tys. zabitych, 6 tys. zaginionych, 9 tys. rannych żołnierzy, 300 zniszczonych czołgów i samochodów pancernych.
W dniu wybuchu powstania warszawskiego Reichsführer SS Heinrich Himmler, powołując się na dyspozycję Hitlera, wydał rozkaz zniszczenia miasta i wyniszczenia ludności cywilnej Warszawy. Według zeznań Ericha von dem Bacha złożonych podczas procesu w Norymberdze w 1946 r., rozkaz ten brzmiał następująco: „Ujętych powstańców należy zabijać bez względu na to, czy walczą zgodnie z Konwencją Haską, czy też ją naruszają. Niewalcząca część ludności, kobiety i dzieci, ma być również zabijana. Całe miasto ma być zrównane z ziemią, to jest domy, ulice, urządzenia w tym mieście i wszystko, co się w nim znajduje”. (Por. Józef Wroniszewski: Ochota 1944. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, ss. 128, 129. ).
Podczas walk zburzonych zostało około 25 proc. zabudowy miasta, a po ich zakończeniu, w wyniku celowego burzenia i palenia miasta przez niemieckie oddziały niszczycielskie Vernichtungskommando - dalsze 35 proc.
Głównymi dowódcami powstania byli: gen. Tadeusz Komorowski pseudonim Bór - komendant główny AK, gen. Tadeusz Pełczyński pseudonim Grzegorz - zastępca komendanta głównego AK, płk Antoni Chruściel pseudonim Monter - komendant Okręgu Warszawskiego, ppłk Edward Pfeiffer pseudonim Radwan - komendant Obwodu I Śródmieście, ppłk Mieczysław Niedzielski pseudonim Żywiciel - komendant Obwodu II Żoliborz, ppłk Jan Tarnowski pseudonim Waligóra - komendant obwodu III Wola, ppłk Mieczysław Sokołowski pseudonim Grzymała - komendant Obwodu IV Ochota, ppłk Aleksander Hrynkiewicz pseudonim Przegonia - komendant Obwodu V Mokotów, ppłk Antoni Żurowski pseudonim Andrzej Bober - komendant Obwodu VI Praga, mjr Bronisław Krzyżak pseudonim Bronisław - komendant Obwodu VII powiat warszawski, mjr Stanisław Babiarz pseudonim Wysocki - komendant Obwodu VIII Okęcie, ppłk Jan Mazurkiewicz pseudonim Radosław - komendant Kedywu.
W dniu wybuchu powstania warszawskiego Reichsführer SS Heinrich Himmler, powołując się na dyspozycję Hitlera, wydał rozkaz zniszczenia miasta i wyniszczenia ludności cywilnej Warszawy. Według zeznań Ericha von dem Bacha złożonych podczas procesu w Norymberdze w 1946 r., rozkaz ten brzmiał następująco: „Ujętych powstańców należy zabijać bez względu na to, czy walczą zgodnie z Konwencją Haską, czy też ją naruszają. Niewalcząca część ludności, kobiety i dzieci, ma być również zabijana. Całe miasto ma być zrównane z ziemią, to jest domy, ulice, urządzenia w tym mieście i wszystko, co się w nim znajduje”. (Por. Józef Wroniszewski: Ochota 1944. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, ss. 128, 129. ).
Podczas walk zburzonych zostało około 25 proc. zabudowy miasta, a po ich zakończeniu, w wyniku celowego burzenia i palenia miasta przez niemieckie oddziały niszczycielskie Vernichtungskommando - dalsze 35 proc.
Głównymi dowódcami powstania byli: gen. Tadeusz Komorowski pseudonim Bór - komendant główny AK, gen. Tadeusz Pełczyński pseudonim Grzegorz - zastępca komendanta głównego AK, płk Antoni Chruściel pseudonim Monter - komendant Okręgu Warszawskiego, ppłk Edward Pfeiffer pseudonim Radwan - komendant Obwodu I Śródmieście, ppłk Mieczysław Niedzielski pseudonim Żywiciel - komendant Obwodu II Żoliborz, ppłk Jan Tarnowski pseudonim Waligóra - komendant obwodu III Wola, ppłk Mieczysław Sokołowski pseudonim Grzymała - komendant Obwodu IV Ochota, ppłk Aleksander Hrynkiewicz pseudonim Przegonia - komendant Obwodu V Mokotów, ppłk Antoni Żurowski pseudonim Andrzej Bober - komendant Obwodu VI Praga, mjr Bronisław Krzyżak pseudonim Bronisław - komendant Obwodu VII powiat warszawski, mjr Stanisław Babiarz pseudonim Wysocki - komendant Obwodu VIII Okęcie, ppłk Jan Mazurkiewicz pseudonim Radosław - komendant Kedywu.
mk