Wraz z rozwojem technologicznym świat inwestycji stał się bardziej dostępny, a inwestorzy mają szeroki wybór instrumentów finansowych. W ostatnim czasie na popularności zyskały dwa z nich - ETF oraz CFD. Oba te instrumenty znacznie się różnią i nie są odpowiednie dla każdego. Dlatego warto poznać różnice między nimi, zanim zdecyduje się na inwestowanie w konkretny instrument.
Dane Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych wyraźnie pokazują, że liczba osób zainteresowanych inwestowaniem stale rośnie. Przełomowym momentem był rok 2020, kiedy to liczba rachunków maklerskich gwałtownie wzrosła. Od tamtego czasu na rynkach finansowych działo się wiele, a liczba inwestorów systematycznie rosła. Na koniec lipca 2024 roku ponad 1,824 mln osób było zainteresowanych inwestowaniem na polskiej GPW. Należy również dodać osoby inwestujące na zagranicznych parkietach, rynku CFD oraz w kryptowaluty. To pokazuje, że inwestowanie stało się w Polsce powszechne. Dlatego warto poznać dwa niezwykle popularne instrumenty - ETF oraz CFD.
ETF i CFD. Co to jest?
ETF (Exchange Traded Funds), czyli fundusze notowane na giełdzie, to instrumenty, które umożliwiają inwestorom zakup udziałów w funduszu śledzącym określony indeks rynkowy, koszyk aktywów, sektor gospodarki lub inne instrumenty finansowe. Największą zaletą ETF-ów jest ich przystępność – inwestor kupuje jednostki funduszu, który zazwyczaj dywersyfikuje inwestycje, co zmniejsza ryzyko związane z jednym sektorem lub firmą. Popularne ETF-y śledzą indeksy, takie jak amerykański S&P 500, a także sektory, np. technologiczny, surowcowy czy nieruchomości. ETF-y charakteryzują się niskimi kosztami zarządzania w porównaniu z tradycyjnymi funduszami inwestycyjnymi, a ich jednostki są notowane na giełdzie, co pozwala na swobodne kupowanie i sprzedawanie ich w trakcie sesji giełdowej. ETF-y są odpowiednie dla inwestorów długoterminowych, poszukujących dywersyfikacji i prostego sposobu inwestowania.
CFD (Contracts for Difference), czyli kontrakty różnic kursowych, to instrumenty pochodne, które umożliwiają inwestorom spekulowanie na wzrostach lub spadkach cen aktywów bez faktycznego ich posiadania. CFD mogą być oparte na akcjach, indeksach giełdowych, surowcach, walutach czy kryptowalutach, co czyni je bardzo elastycznymi. Główną cechą CFD jest możliwość wykorzystania dźwigni finansowej, co pozwala inwestorom otwierać pozycje o wartości znacznie przekraczającej ich kapitał początkowy. Dźwignia jednak niesie ze sobą duże ryzyko – potencjalne zyski są większe, ale i straty mogą znacznie przewyższyć pierwotny depozyt. CFD są odpowiednie dla doświadczonych traderów, preferujących krótkoterminowe strategie i spekulację na rynkach finansowych.
Kluczowe różnice między ETF a CFD
Teoretycznie ETF-y i CFD mają wiele wspólnych cech, ponieważ oba te instrumenty umożliwiają uzyskanie ekspozycji na różne klasy aktywów. Jednak w rzeczywistości są między nimi znaczące różnice.
Podstawową różnicą jest kwestia posiadania aktywów. W przypadku ETF-ów inwestor faktycznie nabywa udziały w funduszu, co oznacza posiadanie realnych aktywów. Inwestując w ETF na indeks S&P 500, staje się właścicielem częściowego udziału w firmach z tego indeksu. Z kolei inwestując w CFD, nie posiada się aktywów bazowych, a jedynie spekuluje się na ich przyszłych ruchach cenowych. Oznacza to, że inwestor CFD nie ma praw do dywidend ani innych korzyści wynikających z posiadania akcji.
Kolejną różnicą jest horyzont inwestycyjny. ETF-y są zazwyczaj wybierane przez inwestorów długoterminowych, którzy chcą czerpać korzyści z dywersyfikacji portfela i wzrostu wartości rynkowej w czasie. CFD są narzędziem dla traderów, preferujących krótkoterminowe spekulacje i szybkie zmiany cen na rynku. CFD umożliwiają zarabianie zarówno na wzrostach, jak i spadkach cen aktywów, co czyni je atrakcyjnymi dla bardziej aktywnych inwestorów.
Dźwignia finansowa to kolejny element różniący oba instrumenty. ETF-y zazwyczaj nie oferują dźwigni, co oznacza, że inwestor może zainwestować tylko tyle, ile posiada. Z kolei CFD umożliwiają korzystanie z dźwigni, co pozwala na inwestowanie większych kwot niż posiadany kapitał. Na przykład, z dźwignią 1:20 można inwestować 20 razy więcej niż wpłacony kapitał. Z jednej strony, dźwignia kusi możliwością zwielokrotnienia zysków, ale z drugiej strony, może prowadzić do większych strat.
ETF-y i CFD różnią się również kosztami i opłatami. ETF-y mają niskie opłaty za zarządzanie, pobierane bezpośrednio z wartości funduszu. Platformy inwestycyjne mogą pobierać prowizje za zakup i sprzedaż jednostek ETF, dlatego warto wybrać brokera z minimalnymi opłatami, m.in. ETF XTB. W przypadku CFD, koszty obejmują spread, prowizje oraz swapy, czyli opłaty za utrzymanie otwartej pozycji przez noc.
Znaczna różnica w ryzyku pomiędzy ETF a CFD
Największą różnicą między ETF a CFD jest ryzyko inwestycyjne. ETF-y wiążą się z ryzykiem związanym z rynkiem bazowym, na którym są notowane. Jeśli indeks, który fundusz śledzi, spada, wartość ETF również spada. Jednak dzięki dywersyfikacji ryzyko jest zazwyczaj mniejsze niż w przypadku inwestowania w pojedyncze akcje. CFD są znacznie bardziej ryzykowne, głównie ze względu na dźwignię finansową. Może to prowadzić do dużych strat, które przekraczają początkową inwestycję. Rynki, na których handluje się CFD, są często bardziej zmienne, co zwiększa ryzyko gwałtownych ruchów cenowych.
Decyzja o wyborze między ETF a CFD powinna zależeć od przyjętej strategii inwestycyjnej, horyzontu czasowego oraz poziomu akceptowanego ryzyka. ETF-y oferują stosunkowo prostą drogę do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, podczas gdy CFD są odpowiednie dla aktywnych traderów, poszukujących możliwości zysku w krótkim czasie, przy znacznie większym ryzyku. Inwestorzy powinni dokładnie przeanalizować swoje cele i możliwości, zanim podejmą decyzję o wyborze odpowiedniego instrumentu.