Olej rzepakowy jest w dzisiejszych czasach głównym i podstawowym olejem roślinnym pozyskiwanym w największych ilościach ze względu na najwyższy i najbardziej korzystny plon z jednego hektara spośród wszystkich roślin oleistych, oraz jego wytrzymałość i ładny wzrost na wielu gatunkach gleb.
Tłoczony może być zarówno na zimno, to jest nie przekraczając temperatury 40-50 stopni Celsjusza, lub na ciepło, po którym musi ulec dodatkowo rafinacji. Pierwotny rzepak, miał gorzki smak i nie nadawał się przez brak walorach smakowych do spożycia przez ludzi, jednak dzięki wyhodowaniu w około 1960 i 1980 roku odmian o niższej zawartości kwasu erukowego, zwanych „00 rzepak” znaczenie tej bogatej w plony rośliny znacząco wzrosło zarówno w Polsce jak i na całym świecie. Dowiedz się jak olej rzepakowy wpływa na Twoje zdrowie i jakie mogą być jego zastosowania w przyszłości.
Wpływ oleju rzepakowego na zdrowie
Olej rzepakowy jest źródłem ważnych dla zdrowia steroli roślinnych, które w przeciwieństwie do cholesterolu zawartego w jajach czy maśle i innych produktach pochodzenia zwierzęcego, nie ma tak silnego działania skutkującego miażdżycą a w konsekwencji znaczącym obciążeniem układu sercowo naczyniowego. Jest ważnym źródłem kwasów omega-3 i omega-6, wyprzedzając w klasyfikacjach nawet oliwę z oliwek. Ponadto nie traci swoich właściwości i nie ulega szybkiemu przekształcaniu do akroleiny nawet w wysokich temperaturach, dlatego doskonale nadaje się zarówno do smażenia jak i przyrządzania dressingu do sałatek na zimno. Ma wysoką zawartość kwasu oleinowego oraz witaminy E, zwanej przez biologów „witaminą młodości” ze względu na swoje antyoksydacyjne właściwości, chroniące komórki organizmu przed przedwczesnym starzeniem i rozwojem kilku nowotworów. Spośród wszystkich olei roślinnych i zwierzęcych, olej rzepakowy zawiera najmniej kwasów tłuszczowych nasyconych, które mogą bezpośrednio wbudowywać się do komórek zwierzęcych i skutkować otyłością oraz chorobami metabolicznymi. Pod względem zdrowotnym czysty olej rzepakowy jest według najnowszych badań najbardziej doskonałym tłuszczem mogącym służyć przyrządzaniu potraw.
Czy olej rzepakowy zawsze jest dobry?
Rosnący rzepak jest niezwykle soczystą i trudną w magazynowaniu rośliną, przez co rolnicy często borykają się z ryzykiem wyrośnięcia pleśni na zbieranym ziarnie. By zabezpieczyć się zarówno przed stratami ekonomicznymi jak i zatruciem wytwarzanymi przez pleśnie mykotoksynami, konieczne jest dokładne wysuszenie rzepaku jeszcze przed żniwami. W tym celu stosuje się opryski pól uprawnych glifosatem, znanym większości ludzi pod nazwą handlową Roundup. Glifosat został wielokrotnie przebadany przez niezależne agencje dbające o zdrowie publiczne i nie wykazano jednoznacznie, by miał właściwości kancerogenne, a więc by miał powodować nowotwory u ludzi czy zwierząt. Nie wykazano również by pogarszał płodność, a jedyna szkoda jaką może wywołać u człowieka to podrażnienie i uszkodzenie oczu przy bezpośrednim narażeniu gałek ocznych na oprysk. Nie mniej jednak warto wiedzieć, że w oleju rzepakowym znajdują się bardzo często pozostałości po opryskach z glifosatu. Chcąc wykorzystywać z tego powodu wyłącznie w pełni naturalny olej rzepakowy by cieszyć się jego właściwościami odżywczymi i prozdrowotnymi, być może powinniśmy rozglądać się za tym produktem wyłącznie na targach ze zdrową żywnością i upraw ekologicznych. Nie możemy mieć wówczas jednak pewności, że taki olej rzepakowy będzie całkowicie wolny od innych zanieczyszczeń, jak choćby wspomnianymi już wcześniej mykotoksynami.
Olej rzepakowy jako biopaliwo?
Obecnie poza przemysłem spożywczym olej rzepakowy stosowany jest również jako olej do lamp, smar, baza do farb, lakierów, mydeł, pestycydów oraz paliw. Taki modyfikowany biodiesel może być stosowany zamiast oleju napędowego w silnikach Diesla. Obecnie z reguły dodawany jest w ilości 3-5% do zwyczajnego oleju napędowego. Paliwo pochodzące z oleju rzepakowego jest znacznie droższe w produkcji niż konwencjonalny olej napędowy, jednak przez promowanie i ulgi podatkowe, jego znaczenie w przyszłości może znacznie wzrosnąć.
---materiał partnera---