Dwunastnica jest pierwszym odcinkiem jelita cienkiego, gdzie odbywa się pierwszy etap trawienia. Jej ściana wewnętrzna jest wrażliwa na różne czynniki, takie jak infekcje bakteryjne, nadmierna produkcja kwasu żołądkowego lub reakcje na określone leki. Zapalenie dwunastnicy to stan chorobowy w obszarze dwunastnicy. Diagnozowaniem i leczeniem zapalenia dwunastnicy zajmuje się gastroenterolog.
Objawy zapalenia dwunastnicy
Objawy zapalenia dwunastnicy mogą się różnić w zależności od przyczyny i nasilenia stanu zapalnego. Typowe objawy zapalenia dwunastnicy:
- tępy, piekący lub skurczowy ból w górnej części brzucha, zwykle w obszarze poniżej żeber;
- nudności i wymioty, zwłaszcza po posiłku;
- objawy niestrawności (wzdęcia, gazy, uczucie pełności);
- utrata apetytu z powodu dyskomfortu w jamie brzusznej i nudności;
- refluks żołądkowy – zgaga i cofania się kwasu żołądkowego do przełyku;
- biegunka lub zaparcia;
- krew w stolcu – w ciężkich przypadkach zapalenia dwunastnicy może wystąpić krwawienie z przewodu pokarmowego, prowadzące do obecności krwi w stolcu, który może być jasnoczerwony lub czarny i smolisty
Objawy zapalenia dwunastnicy mogą pokrywać się z innymi schorzeniami przewodu pokarmowego, takimi jak choroba wrzodowa, zapalenie żołądka lub choroba refluksowa przełyku (GERD). Dlatego też osoby doświadczające uporczywych dolegliwości ze strony jamy brzusznej powinny koniecznie poddać się badaniu u gastroenterologa.
Możliwe powikłania zapalenia dwunastnicy
Samo zapalenie dwunastnicy nie jest zwykle uważane za niebezpieczne, ale jeśli nie jest leczone lub nie zostanie wyeliminowana jego przyczyna, może prowadzić do powikłań, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Możliwe powikłania zapalenia dwunastnicy:
- wrzody trawienne – przewlekły stan zapalny w dwunastnicy zwiększa ryzyko rozwoju wrzodów trawiennych, które są otwartymi owrzodzeniami w wyściółce przewodu pokarmowego;
- krwawienie – w ciężkich przypadkach zapalenie dwunastnicy może powodować erozję wyściółki dwunastnicy, prowadząc do krwawienia z przewodu pokarmowego. Może to skutkować objawami takimi jak czarne, smoliste stolce lub wymioty krwią i wymagać interwencji medycznej w celu.
Długotrwałe zapalenie i owrzodzenie dwunastnicy może osłabić tkankę, zwiększając ryzyko perforacji lub powstania dziury w ścianie jelita, co wymaga interwencji chirurgicznej. Zapalenie i bliznowacenie dwunastnicy może zwężać przejście, przez które przemieszcza się pokarm, prowadząc do zablokowania lub niedrożności.
Sposoby leczenia zapalenia dwunastnicy
Leczenie zapalenia dwunastnicy zazwyczaj koncentruje się na usunięciu przyczyny zapalenia i złagodzeniu objawów. Najczęstsze metody leczenia zapalenia dwunastnicy:
- leczenie farmakologiczne – inhibitory pompy protonowej (IPP) lub antagoniści receptora H2 w celu zmniejszenia produkcji kwasu żołądkowego i złagodzenia objawów refluksu;
- antybiotyki – jeśli zapalenie dwunastnicy jest spowodowane zakażeniem bakteryjnym;
- leki zobojętniające kwas żołądkowy, takie jak wodorotlenek glinu lub wodorotlenek magnezu;
- modyfikacja diety – unikanie pikantnych, tłustych, smażonych i kwaśnych potraw, kofeiny, alkoholu, które mogą nasilać objawy refluksu żołądkowego i niestrawności.
Czynniki związane ze stylem życia, takie jak stres, palenie tytoniu i nadmierne spożycie alkoholu, mogą przyczyniać się do zapalenia dwunastnicy. Wprowadzenie zmian w stylu życia w celu zmniejszenia może pomóc złagodzić objawy i zapobiec nawrotom.
