- Smród staje się nie do wytrzymania – napisał o zapachach, które docierają do mieszkańców Rubna, jeden z naszych Czytelników. Jak twierdzi, chodzi o woń dochodzącą - z różną regularnością i intensywnością - z Zakładu Utylizacji Odpadów.
Mieszkańcy czują
W tej sprawie spotkaliśmy się z kilkoma mieszkańcami Rubna w pierwszej połowie sierpnia. Jak podkreślają nasi rozmówcy, wśród takich zapachów zdecydowanie nie żyje się przyjemnie. My podczas naszej wizyty w Rubnie nieprzyjemnych woni nie doświadczyliśmy. Jak podkreślają elblążanie, na przełomie lipca i sierpnia przez kilka dni miało tam być pod tym względem naprawdę niedobrze, stąd poinformowali o sprawie Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
- Nie pamiętam, żeby było aż tak źle, więc zaczęliśmy dzwonić – mówi nam jeden z wieloletnich mieszkańców Rubna. Dodaje, że regularność tych zapachowych "atrakcji" jest bardzo różna, niekoniecznie da się je powiązać z pogodą. W ZUO zamontowano system specjalnych kurtyn mających na celu blokowanie smrodu przed rozprzestrzenianiem, ale te, według elblążan, nie zawsze spełniają swoją rolę.
- Ostatnio naprawdę nie szło wytrzymać, normalnie zwymiotować można – mówi kolejny z mieszkańców. - Nie do końca wiemy, od czego to zależy, ale zimą też tak bywa. Nawet jak są mrozy czuć ten zapach...
- Może oni ten system wyłączają, jakoś na tym oszczędzają? Może być tydzień, że nic nie śmierdzi, albo jest to wyjątkowo mało odczuwalne, a może być tak, że co noc i o poranku będziemy czuli ten smród. Nie sposób tego zmierzyć - relacjonują nasi rozmówcy.
Mieszkańcy twierdzą też, że kilka lat temu w czasie spotkań z nimi były rozmowy o likwidacji, przekształceniu czy ograniczeniu działalności ZUO w tym miejscu, dziwią się też, że taka działalność jest prowadzona w obrębie miasta, bo zapachy z zakładu mają dochodzić nie tylko do nich, ale także na Zawadę.
- Tu są domy, które były jeszcze przed wysypiskiem, była mowa o tym, że się zamkną i przeniosą tę działalność gdzie indziej – twierdzi jeden z mieszkańców.
- A jak się tu budowaliście, to nie byliście ciekawi, jak bliskość zakładu wpłynie na wasz komfort? Chyba was to interesowało? – pytamy.
- Nie mieliśmy tego na piśmie, ale wszyscy mówili, że do 2015 roku to będzie rozwiązane - słyszymy. - Była o tym mowa na zebraniach z mieszkańcami – twierdzą nasi rozmówcy.
Inspektorat kontroluje
W sprawie zgłoszonej przez mieszkańców Rubna skontaktowaliśmy się z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska. Między innymi po to, by potwierdzić przeprowadzenie kontroli, o której mówili nasi rozmówcy, a także spytać o wnioski z wizyty w ZUO. Odpowiedziała nam Barbara Nalepa, rzecznik prasowy WIOŚ w Olsztynie:
- Zgłoszenie dotyczące nieprzyjemnych zapachów pochodzących prawdopodobnie ze składowiska zlokalizowanego przy ul. Mazurskiej 42 w Elblągu, zarządzanego przez Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o.o. w Elblągu, wpłynęło do inspektoratu 5 sierpnia 2022 r. W tym samym dniu inspektorzy WIOŚ Delegatury w Elblągu, przeprowadzili oględziny terenu składowiska. W trakcie prowadzonych oględzin stwierdzono, że w pobliżu kompostowni odpadów oraz kwatery balastu na terenie zakładu wyczuwalny był zapach charakterystyczny dla odpadów komunalnych. Zgodnie z informacjami uzyskanymi w dniu 5 sierpnia 2022 r. od przedstawiciela zakładu, problem uciążliwości odorowej składowiska nasila się w miesiącach letnich, kiedy to odpady trafiające na ZUO znajdują się w fazie intensywnego biologicznego rozkładu na skutek wysokich temperatur oraz są normalnymi procesami technologicznymi prowadzonymi na liniach przetwarzania odpadów komunalnych, co skutkuje zwiększonym wydzielaniem odorów - pisze Barbara Nalepa.
Podkreśla też, że inspektorzy z elbląskiej delegatury ustalili, że kurtyny antyodorowe na terenie ZUO były włączone i zastosowany w nich był neutralizator zapachów, którego zadaniem jest ograniczenie wpływu substancji odorowych na okoliczne tereny. Ponadto prowadzący oględziny stwierdzili, że kurtyny antyodorowe na kwaterze balastu zostały podwyższone o ok. 2 m przez co zwiększyła się możliwość ich przeciwdziałania powstającym na terenie składowiska odorom.
- Jednocześnie informujemy, że przedstawiciel zakładu został poinformowany o konieczności prowadzenia przez pracowników zakładu wzmożonego monitoringu uciążliwości zapachowej w okresie letnim oraz podejmowania działań stosownych do panującej sytuacji. Ponadto informujemy, że w obecnym stanie prawnym brak jest regulacji dotyczących zasad emisji zapachów oraz zwalczania związanych z nimi uciążliwości. Jednocześnie wyjaśniamy, że składowisko odpadów zlokalizowane przy ul. Mazurskiej 42 w Elblągu jest regularnie kontrolowane w zakresie posiadanych decyzji administracyjnych oraz przestrzegania przepisów ochrony środowiska w szczególności ustawy o odpadach - czytamy w odpowiedzi z inspektoratu.
Zakład odpowiada
Pytania w sprawie ZUO skierowaliśmy też do samego zakładu i do Urzędu Miejskiego w Elblągu. Jak odnoszą się do sprawy zgłaszanej przez mieszkańców Rubna?
- Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o.o. w Elblągu przy ul. Mazurskiej 42 informuje, że w ostatnim okresie nie dochodziło do awarii instalacji działających na terenie naszego zakładu oraz awarii na składowisku odpadów. Odpady na sortowni są na bieżąco przetwarzane, natomiast na kwaterze balastu eksploatacja odbywa się zgodnie z instrukcją prowadzenia składowiska, odpady są na bieżąco rozplantowane, zagęszczane i przesypywane warstwami izolacyjnymi w celu zapobiegania rozwiewania odpadów lekkich roznoszonych przez wiatr oraz rozprzestrzenianiu się zapachów. Na składowisku nie składuje się odpadów biodegradowalnych, tak więc nie następuje proces fermentacji i rozkładu i nie wydziela się siarkowodór z kwatery.
Zakład w celu zapobiegania ewentualnym nieprzyjemnym zapachom powstającym podczas rozładunku, załadunku przetwarzania odpadów stosuje kurtynę przeciwzapachową, która neutralizuje przykre zapachy przy zastosowaniu specjalistycznych środków dezodoryzujących oraz mobilny zamgławiacz, który również niweluje przykre zapachy, jakie o tej porze roku mogą powstać (tj. upalne i słoneczne lato oraz długotrwale utrzymująca się 30 stopniowa temperatura otoczenia, brak opadów). Kurtyny przeciwzapachowe i mobilny zamgławiacz pracuje na terenie zakładu codziennie, o czym mogła się przekonać prowadzona w miesiącu lipcu 2022 r. doraźna kontrola Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Podczas niezapowiedzianej kontroli WIOŚ na terenie Zakładu Utylizacji Odpadów w Elblągu działały zarówno kurtyny jak i mobilny zamgławiacz.
Ponadto wprowadziliśmy monitoring uciążliwości zapachowej, gdzie organoleptycznie oceniamy stan zapachów w skali od 1 do 10 na terenie Zakładu oraz w wyznaczonych punktach pomiarowych tj. pobliskiej zabudowie mieszkalnej w Rubnie. W ostatnim okresie tzn. miesiącu lipcu nie stwierdzono przekroczeń uciążliwości zapachowej, ani na terenie Zakładu przy ul. Mazurskiej 42 ani też w pobliżu zabudowy mieszkalnej w Rubnie - informuje ZUO.
O przenosinach nie ma mowy
Zakład Utylizacji Odpadów odniósł się też do kwestii reorganizacji bądź likwidacji, o której mówili nam mieszkańcy.
- Na pytanie dotyczące zmian działania zakładu informujemy, że zakład ZUO na ul. Mazurskiej 42 w Elblągu funkcjonuje od wielu lat. Zakład powstał w celu umożliwienia mieszkańcom pozostawienia swoich odpadów i jest instalacją typowo komunalną. Zaprzestanie przyjmowania odpadów wiązało by się z konicznością podwyższenia opłat za zagospodarowanie odpadów, odpady musiałby być przewożone do sąsiednich zakładów utylizacji odpadów (najbliższe zakłady to Olsztyn, Ostróda, Tczew, Gdańsk), bądź z brakiem możliwości odbioru odpadów od mieszkańców, na co nie pozwala polskie prawo.
W sprawie możliwości zmiany lokalizacji zakładu ZUO, na dzień dzisiejszy nie planujemy takiej zmiany, ponieważ instalacja posiada możliwości przerobu odpadów oraz posiada możliwości składowania odpadów. Instalacja została wybudowana zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, gdzie uwzględniono działanie naszego zakładu, więc mieszkańcy zamieszkujący obecnie tereny wokół zakładu powinni się liczyć z takim sąsiedztwem. Chcemy zaznaczyć, że nie jesteśmy jedynym zakładem umiejscowionym w sąsiedztwie dzielnicy Rubna, który mógłby powodować ewentualne uciążliwości zapachowe.
Zakład Utylizacji Odpadów w Elblągu nie ma informacji na temat zamknięcia zakładu w 2015 r. Nie wiemy skąd wzięła się taka data, skoro posiadamy decyzje administracyjne, które pozwalają nam prowadzić swoją działalność i nie została wyczerpana możliwość składowania odpadów obojętnych oraz innych niż niebezpieczne. Funkcjonowanie składowiska na ul. Mazurskiej 42 rozpoczęto od 1995 roku, najpierw odpady były składowane w technologii kopca bioenergetycznego, kopiec ten został zamknięty w 2013r., ze względu na wyczerpanie możliwości składowania odpadów. Aby móc przyjmować odpady z terenu Elbląga, zakład utylizacji musiał się rozbudować zakład, w latach 2009-2013 przeprowadzono inwestycję, która obejmowała między innymi powstanie na terenie zakładu kwatery odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (inwestycja była dofinansowana ze środków unijnych). Wybudowana kwatera jest eksploatowana do dnia dzisiejszego. Rozmowy na temat zamknięcia składowiska prawdopodobnie dotyczyły kopca bioenergetycznego, który został zamknięty w 2013 r.
Odnośnie usypywania i tworzenia hałd odpadów, informujemy, że na obecnym terenie zakładu nie planuje się „tworzenia kolejnych hałd" odpadów. W przyszłości, jeśli zdolności składowania odpadów na składowisku się wyczerpią, to będziemy starali się pozyskać teren na budowę nowego składowiska - informuje ZUO.
Rozmowy i modernizacje
- Zakład Utylizacji Odpadów w Elblągu wykazuje wolę rozmowy z mieszkańcami dzielnicy Rubna, dowodem tego są rozmowy prowadzone z mieszkańcami ul. Rzepakowej, ul. Pszenicznej zarówno w terenie jak i telefonicznie, gdzie wysłuchujemy problemów, sugestii mieszkańców w celu wyeliminowania zgłaszanych uciążliwości - czytamy jeszcze w odpowiedzi z ZUO. - W celu większej hermetyzacji odpadów i eliminacji ewentualnych uciążliwości zapachowych, ZUO realizuje inwestycję związaną z modernizacją kompostowni, która także pozwoli na częściową eliminację ewentualnych uciążliwości zapachowych. Ponadto zakład utylizacji, aby zmniejszyć uciążliwość zapachową w tym roku przeprowadził inwestycję związaną z modernizacją istniejącej kurtyny przeciwzapachowej, zakupiono kurtynę o większej wydajności i lepszych parametrach działania oraz zakupiono nowy mobilny zamgławiacz, który jest uruchomiony i pracuje na terenie naszego zakładu. Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o.o. podejmuje działania, aby zmniejszyć swoją uciążliwość i liczy na dalszą wyrozumiałość mieszkańców - tak kończy się mail z ZUO przesłany naszej redakcji.
Łukasz Mierzejewski z biura prasowego Urzędu Miejskiego w Elblągu podkreśla natomiast, że zapisy dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego wskazywały, że w tym miejscu może być prowadzona działalność, jaką realizuje ZUO.
- Natomiast jeśli chodzi o zamknięcie zakładu, to nie ma takiej możliwości - przyznaje. ZUO funkcjonuje tam od lat i jest tam wiele sortowni, urządzeń, placów i cała organizacja lokalnej gospodarki odpadami. - Istotna jest tu kwestia interesu społecznego. ZUO obsługuje Elbląg i inne gminy, dużą rolę w tym wszystkim odgrywają ceny wywozu śmieci - podkreśla Łukasz Mierzejewski. Podobnie jak WIOŚ przypomina też, że nie ma obecnie rozporządzeń czy rozwiązań prawnych dotyczących przekraczania norm odoru, uciążliwości zapachów itd. - Ustawodawca na tę chwilę ich nie przewiduje - zaznacza.