Dzisiaj o godz. 9.50 przez nasz dworzec przejeżdżała cesarzowa wdowa Rosji Maria Fiodorowna Romanowa* – w drodze z Kopenhagi do St. Petersburga. Podczas postoju dworskiego pociągu dworzec był zamknięty. Nastąpiła wymiana obsługi pociągu. Do Elbląga cesarzowej towarzyszyli wyższy urzędnik kolejowy i urzędnik techniczny z Gdańska, następnie dowodzenie przejęli urzędnicy z Królewskiej Dyrekcji Kolei w Królewcu (niem. Königsberg). (ENN, wtorek, 23.12.1913 r.)
* Maria Fiodorowna Romanowa (ur. w 1847 r. w Kopenhadze, zm. w 1928 r. w Klampenborgu) – cesarzowa-małżonka Imperium Rosyjskiego. Z domu Maria Zofia Fryderyka Dagmara – księżniczka Danii. Była czwartym dzieckiem króla Danii Chrystiana IX i jego żony królowej Luizy z Hesji-Kassel. 24 października 1866 r. poślubiła wielkiego księcia Aleksandra Aleksandrowicza, przyszłego cesarza Rosji, Aleksandra III. Małżeństwo Marii i Aleksandra okazało się bardzo udane. Carowa łagodziła despotyzm swego męża i starała się łagodzić represje męża w stosunku do Polaków – Wikipedia.
Cesarz o kadyńskiej majolice
W sobotni wieczór ogród zoologiczny w Berlinie odwiedził cesarz ze swoją liczną świtą, wśród której obecny był tajny radca von Etzdorff. Zaproszenia z racji choroby nie mógł niestety przyjąć przedstawiciel artystów z Kadyn (niem. Cadinen), radca budowlany Alfred Lesser. Cesarz z wielkim zainteresowaniem zwiedził trzy studnie będące wyrobem kadyńskiego warsztatu, są to bowiem wspaniałe dzieła sztuki. Monarcha bardzo szczegółowo wypowiedział się na temat rozwoju sztuki tworzenia wyrobów z majoliki* i prowadził z obecnymi artystami zagorzałą dysputę na temat granic tworzenia w tym wyrobie. (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
* majolika – ceramika pokryta nieprzezroczystą polewą ołowiowo-cynową o bogatej kolorystyce. Z majoliki wyrabiano przede wszystkim bogato zdobione naczynia – Wikipedia.
Bal sylwestrowy w Kasynie
Zgodnie ze starym, lecz od dawna niepraktykowanym zwyczajem, Resursa „Humanitas”* ma zamiar w tym roku zorganizować bal sylwestrowy. By nadać imprezie bardziej swobodny charakter, będzie się można posilić przy niewielkich stolikach. Wcześniej bale sylwestrowe w kasynie były bardzo popularne i były zawsze szczególnym wydarzeniem w społecznym życiu Elbląga. (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
* Z analizy felietonów Henryka Nitschmanna wynika, że w Elblągu głównymi miejscami koncertów muzycznych były dwie największe sale: Resursy Obywatelskiej (Ressourse Humanitas, nazywanej też Casino Gesellchaft) oraz Resursy Mieszczańskiej (Saale der Burger-Ressource), w których zarówno latem, jak i zimą koncentrowało się życie kulturalne elit miasta. Resursa Humanitas (Kasyno) wraz z przylegającymi do niej ogrodami była starsza i większa od Resursy Mieszczańskiej i usytuowana w środku miasta, niedaleko placu Fryderyka Wilhelma. Miała ona elitarny i konserwatywny charakter. W resursie tej nastąpiła w 1871 r. rozbudowa ogrodów parkowych, natomiast 1879 r. wykończono wnętrze samego domu. Latem koncerty plenerowe (Promenadenkonzerte) określane też jako popołudniowe (Nachmittagskonzerte) odbywały się w Kasynie w niedziele oraz środy. Zimą w niedzielne popołudnia muzykowano w sali, gromadząc w ten sposób członków towarzystwa oraz zaproszonych gości.
Do rangi symbolu odgraniczenia się od reszty społeczności elbląskiej urastał fakt wybudowania w 1884 r. wokół Kasyna solidnego muru o wysokości 2,5 metra. W 1906 r. wpisowe do Kasyna wynosiło 30 marek, roczna składka członkowska 40 marek. Liczba członków wzrastała od 266 w 1851/52 r. do przeszło 400 osób w drugiej połowie lat 60 i na początku lat 70 XIX wieku – http://muzycznyelblag.pl.
70. urodziny malarza Franza Bertrama
31 grudnia swoje 70 urodziny obchodził będzie mieszkający obecnie w Charlottenburgu Franz Bertram. Artysta urodził się w Elblągu w 1843 r., a pochodzi ze starej, gdańskiej rodziny patrycjuszy. Z powodu ciężkiej choroby słuchu Bertram mógł pobierać tylko prywatne lekcje i musiał obrać sobie taki rodzaj sztuki, w której wrażenia słuchowe są mniej istotne. W 1861 r. przybył do Królewca (niem. Königsberg), by studiować malarstwo na tamtejszej akademii. Był tam prowadzony przez prof. Maxa Schmidta. Ponad 40 lat mieszkał w Królewcu, gdzie sprzedał wiele swoich obrazów. Jego dzieła trafiły m.in. do Wrocławia (niem. Breslau), Bremy (niem. Bremen), Lipska (niem. Leipzig), Szczecina (niem. Stettin), Elbląga (niem. Elbing), Tylży (niem. Tilsit), Olsztyna (niem. Allenstein), Kłajpedy (niem. Memel), jak również znalazły wielu nabywców w samym Królewcu. W 1900 r. przeprowadził się do Charlottenburga (obecnie poddzielnica Berlina). (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
Okręgowa konferencja nauczycieli
Wczoraj w nowej szkole przy ulicy Mickiewicza (niem. Trusostraße) odbyła się konferencja nauczycieli z okręgu elbląskiego pod przewodnictwem okręgowego inspektora szkolnictwa Eckharda. Rektor Schulz wygłosił lekcję egzaminacyjną na temat żywicy, która spotkała się z pozytywnym przyjęciem słuchaczy. Następnie półtoragodzinny i równie ciekawy wykład wygłosił rektor Sablotny. Rektor Kath z tutejszej szkoły specjalnej wygłosił pouczający wykład na temat obchodzenia się z uczniami upośledzonymi. (ENN, wtorek, 23.12.1913 r.)
Wiosna zimą
W wyniku łagodnej aury na wielu krzewach naszych ogrodów można dostrzec zielone pąki. Również łąki zaczęły się zielenić. Ale, jak to mówią: zielone Boże Narodzenie – biała Wielkanoc. (ENN, wtorek, 23.12.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach – to już ostatni ich zestaw. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Cesarz o kadyńskiej majolice
W sobotni wieczór ogród zoologiczny w Berlinie odwiedził cesarz ze swoją liczną świtą, wśród której obecny był tajny radca von Etzdorff. Zaproszenia z racji choroby nie mógł niestety przyjąć przedstawiciel artystów z Kadyn (niem. Cadinen), radca budowlany Alfred Lesser. Cesarz z wielkim zainteresowaniem zwiedził trzy studnie będące wyrobem kadyńskiego warsztatu, są to bowiem wspaniałe dzieła sztuki. Monarcha bardzo szczegółowo wypowiedział się na temat rozwoju sztuki tworzenia wyrobów z majoliki* i prowadził z obecnymi artystami zagorzałą dysputę na temat granic tworzenia w tym wyrobie. (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
* majolika – ceramika pokryta nieprzezroczystą polewą ołowiowo-cynową o bogatej kolorystyce. Z majoliki wyrabiano przede wszystkim bogato zdobione naczynia – Wikipedia.
Bal sylwestrowy w Kasynie
Zgodnie ze starym, lecz od dawna niepraktykowanym zwyczajem, Resursa „Humanitas”* ma zamiar w tym roku zorganizować bal sylwestrowy. By nadać imprezie bardziej swobodny charakter, będzie się można posilić przy niewielkich stolikach. Wcześniej bale sylwestrowe w kasynie były bardzo popularne i były zawsze szczególnym wydarzeniem w społecznym życiu Elbląga. (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
* Z analizy felietonów Henryka Nitschmanna wynika, że w Elblągu głównymi miejscami koncertów muzycznych były dwie największe sale: Resursy Obywatelskiej (Ressourse Humanitas, nazywanej też Casino Gesellchaft) oraz Resursy Mieszczańskiej (Saale der Burger-Ressource), w których zarówno latem, jak i zimą koncentrowało się życie kulturalne elit miasta. Resursa Humanitas (Kasyno) wraz z przylegającymi do niej ogrodami była starsza i większa od Resursy Mieszczańskiej i usytuowana w środku miasta, niedaleko placu Fryderyka Wilhelma. Miała ona elitarny i konserwatywny charakter. W resursie tej nastąpiła w 1871 r. rozbudowa ogrodów parkowych, natomiast 1879 r. wykończono wnętrze samego domu. Latem koncerty plenerowe (Promenadenkonzerte) określane też jako popołudniowe (Nachmittagskonzerte) odbywały się w Kasynie w niedziele oraz środy. Zimą w niedzielne popołudnia muzykowano w sali, gromadząc w ten sposób członków towarzystwa oraz zaproszonych gości.
Do rangi symbolu odgraniczenia się od reszty społeczności elbląskiej urastał fakt wybudowania w 1884 r. wokół Kasyna solidnego muru o wysokości 2,5 metra. W 1906 r. wpisowe do Kasyna wynosiło 30 marek, roczna składka członkowska 40 marek. Liczba członków wzrastała od 266 w 1851/52 r. do przeszło 400 osób w drugiej połowie lat 60 i na początku lat 70 XIX wieku – http://muzycznyelblag.pl.
70. urodziny malarza Franza Bertrama
31 grudnia swoje 70 urodziny obchodził będzie mieszkający obecnie w Charlottenburgu Franz Bertram. Artysta urodził się w Elblągu w 1843 r., a pochodzi ze starej, gdańskiej rodziny patrycjuszy. Z powodu ciężkiej choroby słuchu Bertram mógł pobierać tylko prywatne lekcje i musiał obrać sobie taki rodzaj sztuki, w której wrażenia słuchowe są mniej istotne. W 1861 r. przybył do Królewca (niem. Königsberg), by studiować malarstwo na tamtejszej akademii. Był tam prowadzony przez prof. Maxa Schmidta. Ponad 40 lat mieszkał w Królewcu, gdzie sprzedał wiele swoich obrazów. Jego dzieła trafiły m.in. do Wrocławia (niem. Breslau), Bremy (niem. Bremen), Lipska (niem. Leipzig), Szczecina (niem. Stettin), Elbląga (niem. Elbing), Tylży (niem. Tilsit), Olsztyna (niem. Allenstein), Kłajpedy (niem. Memel), jak również znalazły wielu nabywców w samym Królewcu. W 1900 r. przeprowadził się do Charlottenburga (obecnie poddzielnica Berlina). (ENN, poniedziałek, 22.12.1913 r.)
Okręgowa konferencja nauczycieli
Wczoraj w nowej szkole przy ulicy Mickiewicza (niem. Trusostraße) odbyła się konferencja nauczycieli z okręgu elbląskiego pod przewodnictwem okręgowego inspektora szkolnictwa Eckharda. Rektor Schulz wygłosił lekcję egzaminacyjną na temat żywicy, która spotkała się z pozytywnym przyjęciem słuchaczy. Następnie półtoragodzinny i równie ciekawy wykład wygłosił rektor Sablotny. Rektor Kath z tutejszej szkoły specjalnej wygłosił pouczający wykład na temat obchodzenia się z uczniami upośledzonymi. (ENN, wtorek, 23.12.1913 r.)
Wiosna zimą
W wyniku łagodnej aury na wielu krzewach naszych ogrodów można dostrzec zielone pąki. Również łąki zaczęły się zielenić. Ale, jak to mówią: zielone Boże Narodzenie – biała Wielkanoc. (ENN, wtorek, 23.12.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach – to już ostatni ich zestaw. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK