Rada Miejska przyjęła w środę budżet Elbląga na 2022 rok. Po wynikach głosowaniach najlepiej widać podziały w tym gremium. Za głosowali radni Koalicji Obywatelskiej i KWW Witolda Wróblewskiego, przeciw byli radni PiS i radny niezależny Bogusław Tołwiński.
Zanim doszło do głosowania na sesji, prezydent Witold Wróblewski zwołał konferencję prasową, by podsumować prace nad budżetem.
- Budżet na 2022 rok jest zrównoważony i trudny. Mamy niewielką nadwyżkę operacyjną, ale opiera się on na wielu składowych z Ministerstwa Finansów, które – według nie tylko samorządu elbląskiego ale i Związku Miast Polskich – są przeszacowane i będzie to miało skutki w trakcie roku budżetowego – mówił Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. - Pracuję w samorządzie od 1991 r. i myślę, że ten budżet będzie najtrudniejszy i to dlatego, że będziemy pracować przy bardzo skomplikowane i zmieniającej się sytuacji zewnętrznej. Mam na myśli wejście w życie nowych reguł podatkowych w związku z Polskim Ładem, na których według naszych wyliczeń będziemy mieli stratę jako samorząd 43 mln zł. Polski Ład powoduje także zamieszanie wśród przedsiębiorców. Gdyby tak to pozostało, to nie byłoby tak źle. Ale wpływ bezpośredni na budżet i mieszkańców ma drożyzna, na przykład wzrost cen energii elektrycznej, co odczuliśmy już w tym roku jeśli chodzi na przykład o koszty ulicznego oświetlenia. A w przyszłym roku ma być 24 procent drożej. Drożeją paliwa, co ma wpływ na komunikację miejską i wiele innych przedsięwzięć – mówił prezydent. - Kolejnym zagrożeniem jest inflacja. W tym roku miało być 2,5 procent, na koniec listopada wyniosła 8, a ma jeszcze rosnąć. To ma ogromny wpływ na koszty miejskich inwestycji, które są już realizowane – rozbudowę szpitala, modernizację oczyszczalni ścieków, budowę ulic. Na dodatek minister edukacji zapowiedział podwyżki w oświacie, a subwencja wzrosła tylko o niewiele procent. W ostatnich latach wydaliśmy na podwyżki 53 mln zł, które nie zostały pokryte przez subwencję – dodał prezydent, do listy zagrożeń dla budżetu dołączając także kwestię zamrożenia środków unijnych.
- Już powinniśmy przygotowywać projekty, by skorzystać z unijnego dofinansowania. Niestety ani RPO, ani Krajowy Plan Odbudowy praktycznie nie funkcjonują. A dlaczego one mają tak duże znaczenie? Bo samorządy są jednym z największych inwestorów w Polsce. Jeżeli samorządy nie będą robić przetargów, to firmy budowlane stracą jednego z większych dostawców środków finansowych i grozi im stagnacja – stwierdził.
Prezydent Wróblewski uważa, że zapowiadane przez rząd dofinansowanie dla samorządów z budżetu państwa nie uratuje sytuacji. - To jest dofinansowanie jednorazowe, uzupełniająca subwencja, a my co roku będziemy tracili w dochodach własnych w wyniku Polskiego Ładu – stwierdził.
Budżet Elbląga na 2022 rok został przyjęty stosunkiem głosów 16:9. Za byli radni Koalicji Obywatelskiej i KWW Witolda Wróblewskiego, przeciw - radni PiS i radny niezależny Bogusław Tołwiński. Przed głosowaniem wszystkie kluby przedstawiły swoje stanowiska w tej sprawie, głos zabierało wielu radnych.
Zdaniem radnych PiS
- W ocenie Klubu Radnych PiS budżet miasta na 2022 rok jest w dużym stopniu zachowawczy i asekuracyjny - nie wykorzystuje wielu narzędzi prorozwojowych przewidzianych w programach rządowych, o których mówił pan wicewojewoda Opaczewski – mówił w imieniu klubu radnych PiS jego przewodniczący Marek Pruszak. - Obserwujemy niepokojące zjawisko upartyjnienia naszego samorządu. Uważamy, że skoro mieszkamy w jednym mieście, znamy się, mówimy do siebie po imieniu oraz znamy potrzeby elblążan, to powinniśmy współpracować i realizować, w miarę możliwości te postulaty, a nie przenosić centralne spory polityczne z parlamentu, czy bezpodstawnie atakować rząd. Czy szyld partyjny jest ważniejszy od współpracy na rzecz naszego miasta? Można odnieść takie wrażenie, kiedy wprowadza się do projektu budżetu pomysły wybranych radnych nie uwzględniając istotnych potrzeb wielu grup społecznych. W projekcie budżetu w kilku paragrafach zachwiana została hierarchia potrzeb społecznych. Zamiast zaplanować środki np. na kwestie związane z poprawą bezpieczeństwa mieszkańców lub programy prozdrowotne, to wprowadza się do projektu wnioski klubu koalicyjnego, które nie są tak pilne – mówił Marek Pruszak. Stanowisko klubu tutaj.
- W mojej opinii budżet jest bardzo ostrożny, co samo w sobie nie jest błędem. Jednak z drugiej strony przed samorządami stoją wielkie szanse inwestycyjno-rozwojowe, finansowane w ramach Polskiego Ładu i Funduszu Inwestycji Strategicznych, gdzie dofinansowanie sięga 85 procent. Nigdy wcześniej samorządy nie otrzymały wsparcia na takim poziomie. Niestety, projekt budżetu wskazuje, że Elbląg nie chce wykorzystać szansy, którą daje nam rząd. Zamiast sięgać po solidny kawałek tortu, wygląda na to że przypadną nam okruszki – stwierdził radny Rafał Traks.
Zdaniem radnych KO
- Budżet Elbląga na 2022 roku uwzględnia skutki finansowe, wynikające z wprowadzenia programu Polski Ład. W następstwie zmian w podatkach dochodowych PIT i CIT, wprowadzonych od 2022 roku następuje zmniejszenie wpływów do budżetu miasta z tego tytułu. Kontrowersje budzi wysokość zmniejszenia określona przez ministra finansów – ok. 10 mln zł, gdy tymczasem prognozuje się ubytek z tego tytułu ok. 43 mln zł. Dlatego też od 2022 roku istnieje duża obawa, związana ze stabilnością źródeł dochodowych, a z drugiej strony z możliwością realizacji zadań mówiła w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej jego przewodnicząca Małgorzata Adamowicz. Stanowisko klubu tutaj.
Zdaniem radnych klubu prezydenckiego
- Do najważniejszych inwestycji zaliczamy budowę I etapu ul. Wschodniej, budowę ulicy łączącą ul. Lotniczą z ul. Akacjową, budowę skrzyżowania ul. Związku Jaszczurczego z ul. Grunwaldzką, rozbudowę ul. Sybiraków, rozbudowę ulicy 13. Elbląskiego Pułku Przeciwlotniczego, rewitalizację parków miejskich, rewitalizację Wyspy Spichrzów, rewitalizację kąpieliska miejskiego, planowanie opracowania dokumentacji obrotnicy dla statków na rzece Elbląg i w konsekwencji jej budowę.
Zaplanowano na 2022 rok bardzo ważne i wynikające z analizy potrzeb inwestycje oświatowe, a w szczególności budowę przedszkola i żłobka przy ul. Mielczarskiego (budowa w toku), modernizację budynków Zespołu Szkół Mechanicznych oraz przebudowę zaplecza przy sali gimnastycznej w I Liceum Ogólnokształcącym. Są to inwestycje, które z całą pewnością wpłyną pozytywnie na poprawę jakości życia naszych mieszkańców – mówił w imieniu klubu Witolda Wróblewskiego jego przewodniczący Krzysztof Konert (stanowisko klubu tutaj). - Pozytywnie oceniamy realizowaną konsekwentnie politykę spłaty kredytów i wykupu obligacji, co skutkuje dalszym spadkiem zadłużenia miasta.
- Wolę mieć budżet ostrożny niż niosący zagrożenia – odpowiadał radnemu Traksowi Marek Burkhardt z KWW Witolda Wróblewskiego. - Są zapowiedzi rządu, że będzie wsparcie dla samorządu i jak ono stanie się faktem, to przecież budżet można zmieniać. Obecny jest realny, powinien nas satysfakcjonować.
Spór o tężnie, SP 23 i Piekarczyki
Niektórzy radni podkreślali, że ich wnioski do budżetu nie są uwzględniane przez prezydenta.
- Coraz mniej wniosków radnych i mieszkańców jest rozpatrywana pozytywnie. Budżet jest bardzo trudny, a następny będzie będzie jeszcze trudniejszy – mówił Marek Osik.
- Tyle mówimy o zaangażowaniu mieszkańców, a jak ono jest, to my działamy odwrotnie. Wola mieszkańców nie jest wysłuchana, bo nie jest po drodze prezydentowi – mówił Bogusław Tołwiński, podając przykład boiska przy SP 23 (do tej pory wniosek mieszkańców nie został ujęty w budżecie), ulic na Zatorzu czy mającego powstać kompleksu odkrytych basenów. - Nikt nie konsultuje z mieszkańcami kwestii tego basenu. W zamian dostajemy na sesji wizualizację i filmik z otwarcia takiego basenu w Starogardzie Gdańskim, który jest miastem 40-tysięcznym. To nie jest basen na miarę Elbląga – mówił radny Tołwiński. - Mieszkańcy potrzebują naturalnego miejsca do rekreacji i kąpieli. Proszę spojrzeć, jak to rozwiązano w Pasłęku, gdzie wielu elblążan jeździ. Wystarczy przełożyć środki z inwestycji, które nie są obecnie potrzebne, jak rozbudowa ul. Sybiraków czy odbudowa mostku elewów w Bażantarni, by mieć środki na budowę przy Spacerowej naturalnego miejsca do wodnej rekreacji.
Podczas dyskusji nad budżetem emocje wzbudziły poprawki zgłoszone przez radnych Koalicji Obywatelskiej, wśród nich budowa tężni solankowej w parku przy ul. Giermków i figurki Piekarczyków, które wzorem wrocławskich krasnali, mają być elementem promocyjnym miasta.
- Nikt nie kwestionuje, że tężnia to fajna rzecz, ale czy rzeczywiście jest to obecnie najpilniejszy wydatek? - pytali radni PiS, którzy złożyli wniosek o wpisanie do budżetu 500 tysięcy złotych na przeprowadzenie akcji szczepienia przeciwko wirusowi HPV wśród młodzieży w zamian za wydatki na tężnie i figurki Piekarczyka.
- Proponuję Radzie to, co zostało wcześniej zaopiniowane pozytywnie. Wcześniej radni PiS nie zgłaszali takiego wniosku. Zawsze będzie można wrócić do kwestii wydatków na szczepienia w trakcie roku – odpowiedział prezydent Wróblewski. Po czym wniosek PiS przepadł w głosowaniu.
Najważniejsze liczby budżetu na 2022 rok
Budżet Elbląga na 2022 rok wyniesie 759 mln złotych. Deficyt wyniesie 27 mln złotych i ma być pokryty m.in.z tzw. wolnych środków czy emisji obligacji. Zadłużenie miasta na koniec roku ma wynieść 297 mln złotych i stanowić prawie 41 proc. planowanych dochodów (przy dopuszczalnym wskaźniku 60 procent). Na inwestycje zostanie wydanych 60 mln złotych.
Rafał Gruchalski
