Krajowa polityka miała spory wpływ na wydarzenia w Elblągu w mijającym roku. Przegrana batalia o pozostawienie w naszym mieście sztabu 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej czy odwołanie prezesa Sądu Okręgowego przez ministra sprawiedliwości – to tylko niektóre z takich wydarzeń. Jaki był 2017 rok w elbląskiej polityce?
Najpierw była wielka radość – jeszcze w październiku 2016 roku minister obrony narodowej ogłosił, że w Elblągu będzie stacjonować około 300-osobowe dowództwo Wielonarodowej Dywizji NATO Północ-Wschód, strzegącej bezpieczeństwa Polski i krajów bałtyckich. W maju 2017 roku przyszła gorzka refleksja, gdy okazało się, że to oznacza jednocześnie wyprowadzenie z Elbląga sztabu 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, która z naszym miastem jest związana od 1949 roku. Nie pomagały apele radnych PiS, opozycji, stanowiska Rady Miejskiej, prezydenta Elbląga przesyłane do ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza. Klamka zapadła i w efekcie jesienią sztab 16 PDZ wyprowadził się do Białobrzegów pod Warszawą.
Na osłodę oprócz NATO elblążanom pozostały plany budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną. W lutym 2017 roku Sejm uchwalił specustawę, przygotowaną przez rząd, która umożliwia skrócenie procedur związanych z realizacją inwestycji. Budowa ma się rozpocząć w 2018 roku, potrwać cztery lata i kosztować 880 mln złotych. Pieniądze będą pochodzić z budżetu państwa, a inwestycję będzie realizować Urząd Morski w Gdyni, który pod koniec wakacji 2018 roku ma otrzymać dokumentację kosztorysowo-projektową od konsorcjum gdańskich firm, zwycięzców przetargu. Pierwsza łopata ma być wbita w Nowym Świecie (gmina Sztutowo) już w listopadzie. Zanim to się stanie, trzeba najpierw rozwiązać kilka poważnych problemów – m.in. udobruchać mieszkańców Krynicy Morskiej, którzy przekopu nie chcą, znaleźć pieniądze na nowy most w Nowakowie oraz pogłębianie toru w granicach elbląskiego portu. Tego w szacunkach na temat kosztów inwestycji dotychczas nie uwzględniono, o czym m.in. dyskutowali w Tolkmicku uczestnicy październikowego wyjazdowego posiedzenia sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
Protesty i sprawa ławniczki
O Elblągu głośno w kraju było także za sprawą pewnej ławniczki, która przyczyniła się do odwołania prezesa Sądu Okręgowego Marka Omelana. Ówczesny prezes chciał odwołać ławniczkę za zachowanie nielicytujące z powagą sądu, a okazało się, że sam stracił funkcję. Powodem miało być naruszenie przez niego tajemnicy narady sędziowskiej, a decyzję w tej sprawie minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro podjął po interwencji wspomnianej ławniczki, która jest... partyjną koleżanką ministra. Finał całej historii miał miejsce na ostatniej sesji Rady Miejskiej 28 grudnia, kiedy to ławniczka zrezygnowała ze swojej funkcji. Jak przyznała, robi to na znak protestu przeciwko temu, jak sędziowie traktują ławników.
Media spekulowały, że przyczyną odwołania prezesa elbląskiego SO mógł być jego udział w jednej z lipcowych manifestacji przeciwko reformie sądów w kształcie proponowanym przez PiS. Przypomnijmy, że liczne protesty przetoczyły się przez cały kraj, w Elblągu codziennie pod sądem pikietowało kilkaset osób. Wśród protestujących powiało hurraoptymizmem, gdy prezydent Andrzej Duda ustawy PiS zawetował, ale miny im zrzedły, gdy okazało się po kilku miesiącach, że reforma i tak wejdzie w życie.
Jesienią siła protestów, także w Elblągu, znacznie osłabła, choć nadal aktywny stara się być Komitet Obrony Demokracji, skupiający kilkanaście osób. Podobnie jak w kraju, także w Elblągu, opozycja tylko od wielkiego dzwonu potrafi działać wspólnie, co przed nadchodzącymi wyborami samorządowymi nie jest dla jej zwolenników dobrym prognostykiem.
Wyborcza atmosfera
A propos wyborów. Im bliżej głosowania (prawdopodobnie 18 listopada), tym emocje wśród lokalnych polityków będą rosły. Próbkę mieliśmy już podczas ostatniej w tym roku sesji Rady Miejskiej, w którym klub radnych PiS pokazał pozostałym radnym i prezydentowi, co to znaczy mieć w Radzie większość. Wprowadził swoje poprawki do budżetu miasta na 2018 rok w ostatniej chwili, nie pozwolił na dyskusję nad nimi, odrzucał wnioski o przerwę czy spotkanie Konwentu Seniorów. Z miesiąca na miesiąc atmosfera będzie gęstniała, choć przewodniczący RM Marek Pruszak (PiS) zapewniał, że nie będzie wprowadzał na forum Rady złych standardów znanych z parlamentu. Dodajmy, że w czerwcu głosami klubu PiS już po raz drugi Rada Miejska nie udzieliła prezydentowi absolutorium, mimo że zastrzeżeń do jego wykonania nie miała Regionalna Izba Obrachunkowa.
Witold Wróblewski może się spodziewać, że z czasem będzie coraz bardziej krytykowany. Między innymi za to, że zbyt dużo pieniędzy (zdaniem PiS) wydaje na budowę dróg dojazdowych do wiaduktu na Zatorze, stawia sobie „inwestycyjne pomniki”, nie ma pomysłu na rozwój miasta i rozdaje pieniądze z budżetu miasta znajomych ze sztabu wyborczego (patrz przypadek związany z dotacją dla Elbląskiego Stowarzyszenia Sympatyków Sportów Zimowych).
Na dzisiaj zresztą Witold Wróblewski wydaje się najpoważniejszym kandydatem do wygranej w listopadowych wyborach samorządowych. Plany może pokrzyżować mu właśnie PiS, wystawiając jako kandydata posła Jerzego Wilka, PiS-owi będzie też sprzyjał kalendarz, a w szczególności obchody 100-lecia niepodległości Polski i związana z nimi aktywność środowisk patriotycznych.
Swojego kandydata ma również PO (Michał Missan) i Nowoczesna (Cezary Balbuza), choć politycy obu partii deklarują, że jest możliwe wystawienie jednego wspólnego kandydata opozycji.
Wyborczy rok nie będzie zapewne sprzyjał współpracy między coraz bardziej podzielonymi politykami. Będzie też miał przełożenie na zachowania samych mieszkańców i to nie tylko przy urnie. Czy Elblągowi wyjdzie to na dobre?
W sobotę podsumujemy rok 2017 w elbląskiej gospodarce, w niedzielę - w kulturze.
Na osłodę oprócz NATO elblążanom pozostały plany budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną. W lutym 2017 roku Sejm uchwalił specustawę, przygotowaną przez rząd, która umożliwia skrócenie procedur związanych z realizacją inwestycji. Budowa ma się rozpocząć w 2018 roku, potrwać cztery lata i kosztować 880 mln złotych. Pieniądze będą pochodzić z budżetu państwa, a inwestycję będzie realizować Urząd Morski w Gdyni, który pod koniec wakacji 2018 roku ma otrzymać dokumentację kosztorysowo-projektową od konsorcjum gdańskich firm, zwycięzców przetargu. Pierwsza łopata ma być wbita w Nowym Świecie (gmina Sztutowo) już w listopadzie. Zanim to się stanie, trzeba najpierw rozwiązać kilka poważnych problemów – m.in. udobruchać mieszkańców Krynicy Morskiej, którzy przekopu nie chcą, znaleźć pieniądze na nowy most w Nowakowie oraz pogłębianie toru w granicach elbląskiego portu. Tego w szacunkach na temat kosztów inwestycji dotychczas nie uwzględniono, o czym m.in. dyskutowali w Tolkmicku uczestnicy październikowego wyjazdowego posiedzenia sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
Protesty i sprawa ławniczki
O Elblągu głośno w kraju było także za sprawą pewnej ławniczki, która przyczyniła się do odwołania prezesa Sądu Okręgowego Marka Omelana. Ówczesny prezes chciał odwołać ławniczkę za zachowanie nielicytujące z powagą sądu, a okazało się, że sam stracił funkcję. Powodem miało być naruszenie przez niego tajemnicy narady sędziowskiej, a decyzję w tej sprawie minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro podjął po interwencji wspomnianej ławniczki, która jest... partyjną koleżanką ministra. Finał całej historii miał miejsce na ostatniej sesji Rady Miejskiej 28 grudnia, kiedy to ławniczka zrezygnowała ze swojej funkcji. Jak przyznała, robi to na znak protestu przeciwko temu, jak sędziowie traktują ławników.
Media spekulowały, że przyczyną odwołania prezesa elbląskiego SO mógł być jego udział w jednej z lipcowych manifestacji przeciwko reformie sądów w kształcie proponowanym przez PiS. Przypomnijmy, że liczne protesty przetoczyły się przez cały kraj, w Elblągu codziennie pod sądem pikietowało kilkaset osób. Wśród protestujących powiało hurraoptymizmem, gdy prezydent Andrzej Duda ustawy PiS zawetował, ale miny im zrzedły, gdy okazało się po kilku miesiącach, że reforma i tak wejdzie w życie.
Jesienią siła protestów, także w Elblągu, znacznie osłabła, choć nadal aktywny stara się być Komitet Obrony Demokracji, skupiający kilkanaście osób. Podobnie jak w kraju, także w Elblągu, opozycja tylko od wielkiego dzwonu potrafi działać wspólnie, co przed nadchodzącymi wyborami samorządowymi nie jest dla jej zwolenników dobrym prognostykiem.
Wyborcza atmosfera
A propos wyborów. Im bliżej głosowania (prawdopodobnie 18 listopada), tym emocje wśród lokalnych polityków będą rosły. Próbkę mieliśmy już podczas ostatniej w tym roku sesji Rady Miejskiej, w którym klub radnych PiS pokazał pozostałym radnym i prezydentowi, co to znaczy mieć w Radzie większość. Wprowadził swoje poprawki do budżetu miasta na 2018 rok w ostatniej chwili, nie pozwolił na dyskusję nad nimi, odrzucał wnioski o przerwę czy spotkanie Konwentu Seniorów. Z miesiąca na miesiąc atmosfera będzie gęstniała, choć przewodniczący RM Marek Pruszak (PiS) zapewniał, że nie będzie wprowadzał na forum Rady złych standardów znanych z parlamentu. Dodajmy, że w czerwcu głosami klubu PiS już po raz drugi Rada Miejska nie udzieliła prezydentowi absolutorium, mimo że zastrzeżeń do jego wykonania nie miała Regionalna Izba Obrachunkowa.
Witold Wróblewski może się spodziewać, że z czasem będzie coraz bardziej krytykowany. Między innymi za to, że zbyt dużo pieniędzy (zdaniem PiS) wydaje na budowę dróg dojazdowych do wiaduktu na Zatorze, stawia sobie „inwestycyjne pomniki”, nie ma pomysłu na rozwój miasta i rozdaje pieniądze z budżetu miasta znajomych ze sztabu wyborczego (patrz przypadek związany z dotacją dla Elbląskiego Stowarzyszenia Sympatyków Sportów Zimowych).
Na dzisiaj zresztą Witold Wróblewski wydaje się najpoważniejszym kandydatem do wygranej w listopadowych wyborach samorządowych. Plany może pokrzyżować mu właśnie PiS, wystawiając jako kandydata posła Jerzego Wilka, PiS-owi będzie też sprzyjał kalendarz, a w szczególności obchody 100-lecia niepodległości Polski i związana z nimi aktywność środowisk patriotycznych.
Swojego kandydata ma również PO (Michał Missan) i Nowoczesna (Cezary Balbuza), choć politycy obu partii deklarują, że jest możliwe wystawienie jednego wspólnego kandydata opozycji.
Wyborczy rok nie będzie zapewne sprzyjał współpracy między coraz bardziej podzielonymi politykami. Będzie też miał przełożenie na zachowania samych mieszkańców i to nie tylko przy urnie. Czy Elblągowi wyjdzie to na dobre?
W sobotę podsumujemy rok 2017 w elbląskiej gospodarce, w niedzielę - w kulturze.
Rafał Gruchalski