Czy ktoś z nas miał styczność z osobą chorą na cukrzycę typu pierwszego lub drugiego? Wiemy, jak się zachować, gdy taka osoba zasłabnie? Czy ktoś jest świadomy, ilu ludzi choruje na cukrzycę? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w dalszej części artykułu. Na początek chciałbym opisać sytuację, która wydarzyła się w Gdańsku jakieś trzy tygodnie temu.
Jeden z moich znajomych jest chory na cukrzycę typu pierwszego. Pewnego dnia, robiąc sobie zastrzyk z insuliny, pomylił peny (strzykawki) z insulinami, ponieważ ma dwa rodzaje insuliny. Pierwsza, którą podaje sobie późno wieczorem, służy jego organizmowi przez wiele godzin i druga, która bardzo szybko działa, czyli bardzo szybko obniża poziom glukozy we krwi. Znajomy, niestety, podał sobie 10 jednostek insuliny, która bardzo szybko obniża poziom glukozy we krwi, więc szybko pobiegł do swojej mamy, która na szczęście była obok, i powiedział, co się stało. Szybko zaczęli działać. Zaczęli rozpuszczać cukier w wodzie, którą musiał szybko wypić, żeby podnieść poziom glukozy we krwi. Ale to nie pomagało, więc zrobił zastrzyk z glukozy, który powoduje bardzo szybki przyrost poziomu glukozy we krwi.
Niestety, i to nie pomogło. Jego mama zadzwoniła do jednego ze szpitali, a w słuchawce usłyszała, że ma sobie sama poradzić w tej sytuacji. A syn właśnie mdlał obok niej. Nie patrząc na nic, pojechała szybko z synem do szpitala, a tam także usłyszała, że ma sobie sama poradzić. Matka nie poradziła. Dopiero po 10 godzinach walki udało się odratować mojego znajomego.
Nie są oni biednymi ludźmi, których tak często się u nas zbywa. Prosili o pomoc i jej nie otrzymali w szpitalu, chłopak mógł umrzeć przez głupotę ludzi pracujących w szpitalu (na szpital zostanie złożone doniesienie do prokuratury).
Insulina to hormon produkowany przez trzustkę, odpowiedzialny za obniżanie stężenia glukozy poprzez zwiększanie transportu jej cząsteczek do komórek organizmu. Stymuluje też ich magazynowanie poprzez produkcję glikogenu. Z kolei jednak hamuje proces syntezy glukozy z innych związków, np. aminokwasów (glukoneogenezy). Wszystko to powoduje, że w surowicy ilość cukru maleje, natomiast w komórkach jest go dużo.
Cukrzyca typu I
Cechuje się tym, że osoba chora na ten typ cukrzycy musi cały czas mieć przy sobie insulinę, którą podaje sobie po posiłku w celu wyrównania poziomu glukozy we krwi. Cukrzyca typu I dotyczy przede wszystkim dzieci i ludzi młodych. Co roku zapada na nią 9 na 100 000 osób, głównie poniżej 30. roku życia. Są dwa szczyty zachorowań: między 10. a 12. oraz między 16. a 19. rokiem życia. Powodem jest niszczenie wysp trzustkowych produkujących insulinę przez własny układ odpornościowy. Sztandarowymi objawami są częste oddawanie dużych ilości moczu (również w nocy) i bardzo nasilone pragnienie (chory wypija nawet 5–6 litrów płynu dziennie). Charakterystyczne jest też chudnięcie, pomimo dużego apetytu. Do tego zwykle dołączają się osłabienie i senność. Dziecko nie ma ochoty na zabawę i naukę. Bywa rozdrażnione, a nawet agresywne. Wynika to z dużego odwodnienia organizmu. Skóra staje się sucha i szorstka, mogą się pojawić zajady w kącikach ust.
Osobie, która jest chora na ten typ cukrzycy, może spaść gwałtownie poziom glukozy lub wzrosnąć. Gdy spada (hipoglikemia), trzeba napić się czegoś słodkiego (np. coli, ponieważ jest bardzo słodka i dzięki niej wzrośnie poziom glukozy). Możemy także zjeść coś słodkiego, lecz nie może to być czekolada, ponieważ długo rozkłada się w organizmie. Najlepiej zjeść coś bardzo słodkiego, np. cukierka (landrynka, krówka). Jeżeli osoba jest nieprzytomna, szybko trzeba podać zastrzyk z glukozy, który spowoduje nagły wzrost glukozy w organizmie, i zadzwonić po pogotowie.
A gdy poziom glukozy jest zbyt wysoki (hiperglikemia), trzeba natychmiast podać insulinę. I pić dużo wody. To pomaga w zbiciu poziomu glukozy we krwi. Jeżeli poziom glukozy we krwi jest bardzo wysoki, również należy zadzwonić po pogotowie.
Poziom glukozy we krwi możemy zmierzyć dzięki glukometrowi, który posiada każdy chory na cukrzycę. Glukometr możemy kupić w prawie każdej aptece bez recepty.
Cukrzyca typu II
Osoby chore na typ cukrzycy zażywają specjalne tabletki dzięki którym poziom glukozy we krwi powinien być odpowiedni. Ale także bywa, że muszą podawać sobie insulinę. Najczęściej spotykany rodzaj cukrzycy to właśnie cukrzyca typu II. Dotyczy do 4 proc. społeczeństwa w naszym kraju, ale liczba chorych ciągle się zwiększa. Zapadają na nią osoby powyżej 30. roku życia. Zachorowalność rośnie wraz z wiekiem aż do 70. roku życia, a następnie spada.
W cukrzycy typu II zaburzenia dotyczą zarówno działania insuliny, jak i jej wydzielania z wysp trzustkowych. Po rodzicach można odziedziczyć jedynie skłonności do wystąpienia obu tych problemów. Ogromne znaczenie mają czynniki zależne od nas. Objawy są słabo wyrażone i przez długi czas mogą być niezauważane przez chorego. Prawdopodobnie nawet połowa osób cierpiących na cukrzycę nie ma o tym pojęcia. Zwykle piją więcej płynów i częściej korzystają z toalety, odczuwają większe zmęczenie, ale ponieważ wszystkie te problemy pojawiały się stopniowo, cukrzycy nie zwracali na nie uwagi. Często zdarza się, że cukrzyca zostaje rozpoznana dopiero po wystąpieniu charakterystycznych powikłań. Mogą to być nawracające zakażenia lub ropnie wynikające z osłabienia odporności. Innym razem przyczyną zgłoszenia się do lekarza są problemy z nerkami, sercem lub wzrokiem. Niezwykle rzadko w tym typie cukrzycy w początkowym stadium pojawia się śpiączka.
Ze względu na to, że choroba przebiega podstępnie, przy obecności czynników predysponujących do jej rozwoju zaleca się wykonywanie badań kontrolnych
Cukrzyca ciężarnych
Ten rodzaj cukrzycy to każde zaburzenie gospodarki cukrowej, które pierwszy raz pojawiło się podczas ciąży. Dotyka od 3 do 5 proc. przyszłych mam. Przeważnie rozpoczyna się w drugiej połowie ciąży, ale czasami można ją rozpoznać już w I trymestrze. Przyczyną jest znaczny wzrost stężenia hormonów działających przeciwnie do insuliny (estrogeny, progesteron, hormony łożyska), zwłaszcza po 20. tygodniu.
W ciąży organizm kobiety bardzo się zmienia, co wiąże się z występowaniem wielu dolegliwości. Dlatego nie czeka się na wystąpienie ewentualnych objawów cukrzycy. Każdej przyszłej mamie między 24. a 28. tygodniem ciąży rutynowo zleca się wykonanie testu przesiewowego w kierunku cukrzycy.
Do czynników ryzyka wystąpienia cukrzycy zalicza się: nadwagę i otyłość, małą aktywność fizyczną, występowanie cukrzycy w rodzinie, kiedyś rozpoznany nieprawidłowy poziom glukozy na czczo lub po posiłku, wystąpienie cukrzycy w ciąży, urodzenie dziecka o wadze wyższej niż 4 kg, nadciśnienie tętnicze.
Wszystko to jest napisane w wielkim skrócie. Jeżeli ktoś z was zauważył u siebie jakieś objawy, proszę o szybką reakcje i zgłoszenie się do lekarza. Czasem może być za późno, nie dopuśćmy do tego. Pozdrawiam wszystkich chorych na cukrzycę i liczę, że szybko ktoś znajdzie sposób na wyleczenia was wszystkich.
Niestety, i to nie pomogło. Jego mama zadzwoniła do jednego ze szpitali, a w słuchawce usłyszała, że ma sobie sama poradzić w tej sytuacji. A syn właśnie mdlał obok niej. Nie patrząc na nic, pojechała szybko z synem do szpitala, a tam także usłyszała, że ma sobie sama poradzić. Matka nie poradziła. Dopiero po 10 godzinach walki udało się odratować mojego znajomego.
Nie są oni biednymi ludźmi, których tak często się u nas zbywa. Prosili o pomoc i jej nie otrzymali w szpitalu, chłopak mógł umrzeć przez głupotę ludzi pracujących w szpitalu (na szpital zostanie złożone doniesienie do prokuratury).
Insulina to hormon produkowany przez trzustkę, odpowiedzialny za obniżanie stężenia glukozy poprzez zwiększanie transportu jej cząsteczek do komórek organizmu. Stymuluje też ich magazynowanie poprzez produkcję glikogenu. Z kolei jednak hamuje proces syntezy glukozy z innych związków, np. aminokwasów (glukoneogenezy). Wszystko to powoduje, że w surowicy ilość cukru maleje, natomiast w komórkach jest go dużo.
Cukrzyca typu I
Cechuje się tym, że osoba chora na ten typ cukrzycy musi cały czas mieć przy sobie insulinę, którą podaje sobie po posiłku w celu wyrównania poziomu glukozy we krwi. Cukrzyca typu I dotyczy przede wszystkim dzieci i ludzi młodych. Co roku zapada na nią 9 na 100 000 osób, głównie poniżej 30. roku życia. Są dwa szczyty zachorowań: między 10. a 12. oraz między 16. a 19. rokiem życia. Powodem jest niszczenie wysp trzustkowych produkujących insulinę przez własny układ odpornościowy. Sztandarowymi objawami są częste oddawanie dużych ilości moczu (również w nocy) i bardzo nasilone pragnienie (chory wypija nawet 5–6 litrów płynu dziennie). Charakterystyczne jest też chudnięcie, pomimo dużego apetytu. Do tego zwykle dołączają się osłabienie i senność. Dziecko nie ma ochoty na zabawę i naukę. Bywa rozdrażnione, a nawet agresywne. Wynika to z dużego odwodnienia organizmu. Skóra staje się sucha i szorstka, mogą się pojawić zajady w kącikach ust.
Osobie, która jest chora na ten typ cukrzycy, może spaść gwałtownie poziom glukozy lub wzrosnąć. Gdy spada (hipoglikemia), trzeba napić się czegoś słodkiego (np. coli, ponieważ jest bardzo słodka i dzięki niej wzrośnie poziom glukozy). Możemy także zjeść coś słodkiego, lecz nie może to być czekolada, ponieważ długo rozkłada się w organizmie. Najlepiej zjeść coś bardzo słodkiego, np. cukierka (landrynka, krówka). Jeżeli osoba jest nieprzytomna, szybko trzeba podać zastrzyk z glukozy, który spowoduje nagły wzrost glukozy w organizmie, i zadzwonić po pogotowie.
A gdy poziom glukozy jest zbyt wysoki (hiperglikemia), trzeba natychmiast podać insulinę. I pić dużo wody. To pomaga w zbiciu poziomu glukozy we krwi. Jeżeli poziom glukozy we krwi jest bardzo wysoki, również należy zadzwonić po pogotowie.
Poziom glukozy we krwi możemy zmierzyć dzięki glukometrowi, który posiada każdy chory na cukrzycę. Glukometr możemy kupić w prawie każdej aptece bez recepty.
Cukrzyca typu II
Osoby chore na typ cukrzycy zażywają specjalne tabletki dzięki którym poziom glukozy we krwi powinien być odpowiedni. Ale także bywa, że muszą podawać sobie insulinę. Najczęściej spotykany rodzaj cukrzycy to właśnie cukrzyca typu II. Dotyczy do 4 proc. społeczeństwa w naszym kraju, ale liczba chorych ciągle się zwiększa. Zapadają na nią osoby powyżej 30. roku życia. Zachorowalność rośnie wraz z wiekiem aż do 70. roku życia, a następnie spada.
W cukrzycy typu II zaburzenia dotyczą zarówno działania insuliny, jak i jej wydzielania z wysp trzustkowych. Po rodzicach można odziedziczyć jedynie skłonności do wystąpienia obu tych problemów. Ogromne znaczenie mają czynniki zależne od nas. Objawy są słabo wyrażone i przez długi czas mogą być niezauważane przez chorego. Prawdopodobnie nawet połowa osób cierpiących na cukrzycę nie ma o tym pojęcia. Zwykle piją więcej płynów i częściej korzystają z toalety, odczuwają większe zmęczenie, ale ponieważ wszystkie te problemy pojawiały się stopniowo, cukrzycy nie zwracali na nie uwagi. Często zdarza się, że cukrzyca zostaje rozpoznana dopiero po wystąpieniu charakterystycznych powikłań. Mogą to być nawracające zakażenia lub ropnie wynikające z osłabienia odporności. Innym razem przyczyną zgłoszenia się do lekarza są problemy z nerkami, sercem lub wzrokiem. Niezwykle rzadko w tym typie cukrzycy w początkowym stadium pojawia się śpiączka.
Ze względu na to, że choroba przebiega podstępnie, przy obecności czynników predysponujących do jej rozwoju zaleca się wykonywanie badań kontrolnych
Cukrzyca ciężarnych
Ten rodzaj cukrzycy to każde zaburzenie gospodarki cukrowej, które pierwszy raz pojawiło się podczas ciąży. Dotyka od 3 do 5 proc. przyszłych mam. Przeważnie rozpoczyna się w drugiej połowie ciąży, ale czasami można ją rozpoznać już w I trymestrze. Przyczyną jest znaczny wzrost stężenia hormonów działających przeciwnie do insuliny (estrogeny, progesteron, hormony łożyska), zwłaszcza po 20. tygodniu.
W ciąży organizm kobiety bardzo się zmienia, co wiąże się z występowaniem wielu dolegliwości. Dlatego nie czeka się na wystąpienie ewentualnych objawów cukrzycy. Każdej przyszłej mamie między 24. a 28. tygodniem ciąży rutynowo zleca się wykonanie testu przesiewowego w kierunku cukrzycy.
Do czynników ryzyka wystąpienia cukrzycy zalicza się: nadwagę i otyłość, małą aktywność fizyczną, występowanie cukrzycy w rodzinie, kiedyś rozpoznany nieprawidłowy poziom glukozy na czczo lub po posiłku, wystąpienie cukrzycy w ciąży, urodzenie dziecka o wadze wyższej niż 4 kg, nadciśnienie tętnicze.
Wszystko to jest napisane w wielkim skrócie. Jeżeli ktoś z was zauważył u siebie jakieś objawy, proszę o szybką reakcje i zgłoszenie się do lekarza. Czasem może być za późno, nie dopuśćmy do tego. Pozdrawiam wszystkich chorych na cukrzycę i liczę, że szybko ktoś znajdzie sposób na wyleczenia was wszystkich.
