Czy ojczym może odziedziczyć po pasierbicy lokatorskie prawo do lokalu?
Sytuacja jest następująca: pasierbica (stanu wolnego, bezdzietna) mieszkała w mieszkaniu lokatorskim spółdzielczym (członkiem spółdzielni była pasierbica). Następnie pasierbica zmarła i w mieszkaniu został tylko ojczym. Czy zanim ojczym złoży "wniosek o włączenie w poczet członków spółdzielni", to musi wcześniej złożyć do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku (wkładu budowlanego)? Czy jeśli był zameldowany tam od początku to wkład powinien przejść na niego poprzez proste formalności załatwione w spółdzielni. Jak załatwić to najprościej i najszybciej? Z poważaniem: Krzysztof T. (nazwisko do wiadomości Redakcji)
Dziedziczeniu podlega wkład budowlany, a nie lokatorskie prawo do lokalu, zatem należy dokładnie zapoznać się ze statutem spółdzielni, który reguluje przenoszenie prawa lokatorskiego. Natomiast sprawa może być dosyć skomplikowana w materii dziedziczenia ustawowego, bowiem ojczym w prawie spadkowym nie jest zaliczany do kręgu spadkobierców ustawowych jeśli nie zaistniał między ojczymem a pasierbicą stosunek przysposobienia ani nie został sporządzony testament.
W tej sytuacji może w ogóle nie dojść do odziedziczenia wkładu po pasierbicy. Proponuję więc zapoznać się dokładnie ze statutem i złożyć w spółdzielni wniosek o przyjęcie w poczet członków jako osoby bliskiej zmarłego członka. Jest to zgodne z art. 15 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który w całości przytaczam.
Art. 15. 1. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie niedokonania czynności, o których mowa w art. 13, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują zamieszkałym razem z byłymi małżonkami lub jednym z nich: dzieciom i innym osobom bliskim.
2. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie ustania członkostwa lub niedokonania czynności, o których mowa w art. 14, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują zamieszkałym razem z byłym członkiem: małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim.
3. W wypadku ustania członkostwa w okresie oczekiwania na zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego osobom, o których mowa w ust. 2, które miały wspólnie z członkiem zamieszkać w tym lokalu, przysługują roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy zgodnie z postanowieniami umowy o budowę lokalu.
4. Do zachowania roszczeń, o których mowa w ust. 1-3, konieczne jest złożenie w terminie jednego roku deklaracji członkowskiej wraz z pisemnym zapewnieniem o gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje spółdzielnia.
5. Osoba przyjęta w poczet członków spółdzielni w wypadku, o którym mowa w ust. 3, staje się stroną umowy o budowę lokalu wiążącej osobę, której członkostwo ustało.
6. W wypadku wygaśnięcia roszczeń lub braku uprawnionych osób, o których mowa w ust. 3, spółdzielnia zwraca uprawnionej osobie wniesiony wkład mieszkaniowy albo jego wniesioną część, zwaloryzowane na zasadach określonych w art. 11 ust. 2.
7. W wypadku ustania członkostwa w okresie poprzedzającym zawarcie umowy o budowę lokalu osobom, o których mowa w ust. 3, przysługują roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy.
Kancelaria Radcy Prawnego Rafał Kasprzycki
Dziedziczeniu podlega wkład budowlany, a nie lokatorskie prawo do lokalu, zatem należy dokładnie zapoznać się ze statutem spółdzielni, który reguluje przenoszenie prawa lokatorskiego. Natomiast sprawa może być dosyć skomplikowana w materii dziedziczenia ustawowego, bowiem ojczym w prawie spadkowym nie jest zaliczany do kręgu spadkobierców ustawowych jeśli nie zaistniał między ojczymem a pasierbicą stosunek przysposobienia ani nie został sporządzony testament.
W tej sytuacji może w ogóle nie dojść do odziedziczenia wkładu po pasierbicy. Proponuję więc zapoznać się dokładnie ze statutem i złożyć w spółdzielni wniosek o przyjęcie w poczet członków jako osoby bliskiej zmarłego członka. Jest to zgodne z art. 15 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który w całości przytaczam.
Art. 15. 1. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie niedokonania czynności, o których mowa w art. 13, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują zamieszkałym razem z byłymi małżonkami lub jednym z nich: dzieciom i innym osobom bliskim.
2. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w następstwie ustania członkostwa lub niedokonania czynności, o których mowa w art. 14, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują zamieszkałym razem z byłym członkiem: małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim.
3. W wypadku ustania członkostwa w okresie oczekiwania na zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego osobom, o których mowa w ust. 2, które miały wspólnie z członkiem zamieszkać w tym lokalu, przysługują roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy zgodnie z postanowieniami umowy o budowę lokalu.
4. Do zachowania roszczeń, o których mowa w ust. 1-3, konieczne jest złożenie w terminie jednego roku deklaracji członkowskiej wraz z pisemnym zapewnieniem o gotowości do zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje spółdzielnia.
5. Osoba przyjęta w poczet członków spółdzielni w wypadku, o którym mowa w ust. 3, staje się stroną umowy o budowę lokalu wiążącej osobę, której członkostwo ustało.
6. W wypadku wygaśnięcia roszczeń lub braku uprawnionych osób, o których mowa w ust. 3, spółdzielnia zwraca uprawnionej osobie wniesiony wkład mieszkaniowy albo jego wniesioną część, zwaloryzowane na zasadach określonych w art. 11 ust. 2.
7. W wypadku ustania członkostwa w okresie poprzedzającym zawarcie umowy o budowę lokalu osobom, o których mowa w ust. 3, przysługują roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy.
Kancelaria Radcy Prawnego Rafał Kasprzycki