
Widzimy je na każdym kroku, kiedy wybierzemy się na spacer poza miasto, do Bażantarni lub na działkę, gdzie niekiedy denerwują nas jako zielsko. Nasze prababki według domowych receptur przygotowywały z nich napary, toniki i syropy. Obecnie także przemysł farmaceutyczny i kosmetyczny przychylnym okiem spogląda na fiołki polne, stokrotki i żółte mlecze.
Sposobów wykorzystania zapomnianych w kuchni smaków roślin leczniczych, często kojarzonych współcześnie bardziej z zielskiem niż z cudownym eliksirem zdrowia i młodości, jest wiele. Do wykorzystania nadają się szczególnie młode listki, łodyżki i kwiatki, które zbierać należy z dala od zatrutych spalinami poboczy ruchliwych dróg. Do zerwania wybieramy roślinki zdrowe, o niezdeformowanych i zbyt wybujałych pędach, co mogłoby świadczyć o znajdujących się w ziemi nawozach sztucznych, które przenikają z wodami gruntowymi z pól uprawnych.
Bratek polny (fiołek trójbarwny)
Wygląd: Roślina jednoroczna, 10-30 cm wysokości, z rozgałęzioną łodygą, podnoszącą się lub prosto wzniesioną. Liście na ogonkach, jajowato-lancetowate lub sercowate. Kwiaty z reguły trójbarwne (żółte, kremowe, fioletowe) zwykle ponad 1,5 cm długości. Siedlisko: Pola, ugory, łąki, wydmy, przydroża, nasypy kolejowe; rośnie też w Tatrach - maksymalnie do wysokości 1100 m n.p.m. Rozmieszczenie: Prawie cała Europa. W Polsce, rozpowszechniony i pospolity.
Okres kwitnienia: Od kwietnia do października. Substancje zawarte w roślinie: Olejki eteryczne, wiolokwercetyna, saponiny, wiolanina, wiolotysyd, garbniki i substancje śluzowe, wiolorutyna.
Zastosowanie i działanie: Środek oczyszczający krew, między innymi przez działanie odwadniające, szczególnie przy dolegliwościach skóry, egzemach niemowląt, kiedy to karmiąca matka powinna pić fiołkową herbatkę. Przyrządzanie i stosowanie: Ziele: 1 łyżka jako zimny wyciąg wewnętrznie i zewnętrznie.
Przepis na makaron z bratkami
Składniki: makaron muszelki lub świderki (1 paczka 400g), czerwona lub pomarańczowa papryka, pół pęczka młodego szczypiorku oraz garść samych płatków z bratków. Sól, pieprz i oliwa jako przyprawy. Szczypiorek i paprykę pokroić i zeszklić na 2-3 łyżkach oliwy. Makaron ugotować i wymieszać z warzywami dodając sól i pieprz do smaku. Przed podaniem posypać płatkami bratków.
Bratek polny (fiołek trójbarwny)
Wygląd: Roślina jednoroczna, 10-30 cm wysokości, z rozgałęzioną łodygą, podnoszącą się lub prosto wzniesioną. Liście na ogonkach, jajowato-lancetowate lub sercowate. Kwiaty z reguły trójbarwne (żółte, kremowe, fioletowe) zwykle ponad 1,5 cm długości. Siedlisko: Pola, ugory, łąki, wydmy, przydroża, nasypy kolejowe; rośnie też w Tatrach - maksymalnie do wysokości 1100 m n.p.m. Rozmieszczenie: Prawie cała Europa. W Polsce, rozpowszechniony i pospolity.
Okres kwitnienia: Od kwietnia do października. Substancje zawarte w roślinie: Olejki eteryczne, wiolokwercetyna, saponiny, wiolanina, wiolotysyd, garbniki i substancje śluzowe, wiolorutyna.
Zastosowanie i działanie: Środek oczyszczający krew, między innymi przez działanie odwadniające, szczególnie przy dolegliwościach skóry, egzemach niemowląt, kiedy to karmiąca matka powinna pić fiołkową herbatkę. Przyrządzanie i stosowanie: Ziele: 1 łyżka jako zimny wyciąg wewnętrznie i zewnętrznie.
Przepis na makaron z bratkami
Składniki: makaron muszelki lub świderki (1 paczka 400g), czerwona lub pomarańczowa papryka, pół pęczka młodego szczypiorku oraz garść samych płatków z bratków. Sól, pieprz i oliwa jako przyprawy. Szczypiorek i paprykę pokroić i zeszklić na 2-3 łyżkach oliwy. Makaron ugotować i wymieszać z warzywami dodając sól i pieprz do smaku. Przed podaniem posypać płatkami bratków.
mk