Ruszyła zabudowa kolejnego kwartału na elbląskim Starym Mieście. Między ul. Bednarską a Studzienną powstanie 15 kamienic. Dzisiaj (1 grudnia) otrzymaliśmy szczegółowe odpowiedzi od konserwatora zabytków na temat wymogów konserwatorskich, które mają spełniać budowane tu kamienice. Co z nich wynika?
Inwestycję pod nazwą Bulvar prowadzi jeden z elbląskich deweloperów. Pozwolenie na budowę uzyskał już w marcu, a kilka dni temu rozpoczął prace budowlane.
- 24 listopada rozpoczęły się prace związane z fundamentowaniem pierwszego etapu inwestycji Bulvar.. Zakończenie prac fundamentowych planowane jest na koniec stycznia 2021 roku. Kolejnym etapem będzie wykonanie stanu "zero" budynku, czyli części podziemnej budynku, w której zlokalizowana jest hala garażowa na 73 miejsca postojowe oraz pomieszczenia techniczne takie jak: węzeł cieplny, przyłącze wody. Zakończenie stanu "zero" planowane jest na czerwiec 2021 roku – informuje deweloper. - Natomiast stan „surowy zamknięty" planowany jest na marzec 2022 roku, a całość inwestycji wraz z zagospodarowaniem terenu wewnątrz kwartału, wykonaniem zielonego tarasu oraz chodnikami wzdłuż ulicy Bednarskiej i Studziennej na grudzień 2022 roku.
Między ulicą Bednarską a Studzienną powstanie zespół 15 kamienic, w sumie 140 mieszkań i 13 lokali usługowych oraz garaż podziemny. Teren inwestycji to ok. 0,7 hektara. Miasto sprzedało ten grunt w 2017 roku za prawie 2 miliony złotych.
Zdaniem konserwatora zabytków
Aktualizacja z 1 grudnia: Dzisiaj otrzymaliśmy odpowiedzi na nasze pytania od konserwatora zabytków w sprawie konserwatorskich wytycznych dla inwestora.
- Zgodnie z zapisem w pozwoleniu konserwatorskim szczegóły dotyczące kolorystyki poszczególnych elewacji, jak i ich ostateczna forma, będą ustalane na koniec inwestycji, tak więc wizualizacja jest formą przedstawienia pewnych założeń projektowych - napisał do nas Sławomir Mioduszewski, szef elbląskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie (wytyczne konserwatora publikujemy poniżej - red.). - Jednocześnie pragnę zauważyć, że przyjęta przez Panią prof. Lubocką retrowersja to sposób tworzenia nowej tkanki miejskiej, który nie reprodukuje dawnej zabudowy, „nie buduje zabytków”. Zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nowe obiekty mają nawiązywać jedynie do historycznych swoją wielkością i formą zabudowy. Retrowersja nie nakłada na inwestorów, projektantów i konserwatora obowiązku odtwarzania zabudowy historycznej. Ponadto z biegiem lat zmieniają się style architektoniczne, wymagania inwestorów i wiedza projektantów, dlatego też na naszym Starym Mieście mamy różne formy zabudowy. Od pojedynczych inwestycji z lat 80. po deweloperskie kwartały z XXI wieku. Znajdujemy również miejsce na tzw. rekonstrukcje bądź silne nawiązania do historycznych elewacji. W zależności od projektantów i inwestorów kształtujemy zabudowę bardziej tradycyjną z nowoczesnymi elementami lub nowoczesną z tradycyjnymi „wstawkami” - pisze konserwator zabytków. -
Stare Miasto jest żywą tkanką, która się zmienia i ewoluuje. Nikt nie wie, czy kiedyś nie znajdą się inwestorzy na tyle zamożni, że będą chcieli budować repliki lub wręcz rekonstruować stare kamienice, ale wtedy pozostaje pytanie w jakiej formie, z jakiego okresu, które kamienice należy zmienić, które pozostawić. Elbląska retrowersja jest właśnie dlatego ciekawa, że nie jest jednorodna, że żyje i zmienia się z biegiem lat. Ale na ten temat organizowane są międzynarodowe, wielodniowe konferencje, gdzie każde środowisko od architektonicznego po konserwatorskie ma inne zdanie. I niestety, jak dobrze wiemy, nigdy Polacy się nie dogadają, zawsze komuś się coś nie będzie podobało. Ponadto projektant, Pan Piotr Pałdyna, jest laureatem nagrody za dotychczasowe swoje realizacje na Stary Mieście i tut. Urząd nie widział powodów, żeby nie ufać mu jako projektantowi, który do tej pory wykazywał się wyczuciem i starannością.
Bezwzględnie natomiast zrekonstruowana będzie kamienica przy ul. Bednarskiej nr 30 ”Pod Wielbłądem” zarówno w zakresie elewacji jak też skrzydła i dziedzińca oraz rozplanowania parteru i pierwszego piętra z odtworzoną stolarką okienną i drzwiową oraz przedprożem. Z dużym prawdopodobieństwem możemy także powiedzieć, że odtworzone zostaną również historyczne elewacje kamienicy przy ul. Bednarskiej nr 26 i 29, a także przy ul. Studziennej 3, 7, 10 - pisze Sławomir Mioduszewski.
Poniżej prezentujemy wytyczne konserwatorskie dotyczące inwestycji w kwartale: Bednarska - Studzienna
Bryła budynków - zindywidualizowana dla każdej kamieniczki w nawiązaniu do wysokości historycznego budynku ustalonego na podstawie przekazów ikonograficznych, zróżnicowany poziom parteru; dopuszczalne wewnętrzne kondygnacje obejmujące 2 kondygnacje okien na elewacji ( np. nawiązanie do dwukondygnacjowej sieni lub piano nobile na poziomie 1 i 2 piętra;
Dopuszczalne w wypadkach uzasadnionych reliktami archeologicznymi przesunięcia elewacji podwórzowej poza linie zabudowy, a także restytuowanie oficyn, skrzydeł czy innych mniejszych budynków o wielkości zabudowy określonej badaniami archeologicznymi;
Dachy ceramiczne, dwuspadowe, ewentualnie z naczółkiem od strony podwórza; od strony ulicy wskazana forma szczytu; dopuszczalne pokrycie z łupka, ewentualnie blachy miedzianej ;
Dopuszczalne doświetlenie poddasza oknami połaciowymi (ewentualnie w pojedynczych przypadkach przeszklenie większych partii połaci dachowej); kominy zindywidualizowane i zróżnicowane wysokością dla każdego budynku, o zewnętrznych, tradycyjnych murowanych formach; wyklucza się formę metalowych rur;
Elewacje winny być opracowane indywidualnie dla każdego budynku, o bardzo wysokiej jakości zastosowanych materiałów elewacyjnych
Elewacje należy kształtować w duchu tzw. „retrowersji”;
Preferuje się nawiązanie do kompozycji elewacji historycznych znanych z ikonografii – rekonstrukcji (najbardziej wskazanej) mniejszej lub większej trawestacji dawnej formy, pozwalającej jednoznacznie odczytać dawny indywidualny kształt;
Dopuszcza się formę współczesną nowoczesną lub nawet awangardową zachowujące historyczną wielkość elewacji, nie ingerującą destrukcyjnie w przestrzeń ulicy; wyklucza się od strony ulicy elewacje całkowicie metalowe, całkowicie drewniane, ślepy mur, elewacje „kinetyczne”, biologiczne, świecące.
Dopuszcza się balkony, loggie, tarasy, werandy od strony podwórza;
Wyklucza się wysunięte balkony od strony ulicy,
Detal architektoniczny zindywidualizowany dla każdego budynku w formie gzymsów, obramień otworów okiennych i drzwiowych, parapetów, płycin podokiennych, boniowania , elementów porządkowych, aedicul, panneau, medalionów; dopuszcza się kompozycję ceglaną, motywy rzeźbiarskie, dekorację malarską; elementy sztukaterii, gzymsy, wsporniki, modyliony, maszkarony, fryzy wykonane sposobem tradycyjnym, odkucia kamienne, odlewy, fryzy ciągnione itp; wyklucza się dekoracje ze styropianu lub PCV;
zewnętrzne parapety okienne zgodne formalnie z charakterem elewacji, dopuszczalne ceglane, z cegły glazurowanej, płytki ceramicznej, kamienne, z blachy miedzianej; wyklucza się z blachy stalowej, blachy powlekanej, z tworzywa sztucznego, lastriko; dopuszcza się metalowe kwietniki zamieszczane na parapetach lub murze wykonane indywidualnie jako forma kuta, ewentualnie odlew żeliwny, zindywidualizowany;
Stolarka okienna zindywidualizowana dla każdego budynku, drewniana, z wyraźnymi podziałami na kwatery i skrzydła; w witrynach na parterze dopuszczalna metalowa, jednotaflowe lub witrażowe; dopuszczalne markizy nad parterem; na parterze dopuszczalne metalowe żaluzje, w pojedynczych wypadkach dopuszczalne żaluzjowe lub płycinowo – ramowe okiennice jednakże w oknach na całej elewacji na kondygnacjach powyżej parteru; drzwi wejściowe zindywidualizowane, o formie adekwatnej do stylu elewacji kamienicy, preferowane drewniane, dopuszczalne metalowe o ile wynika to z charakteru witryny na parterze; dopuszczalne w witrynach na parterze kute kraty o zindywidualizowanej formie;
Dopuszcza się zewnętrzne schody lub windy od strony podwórza; nie formułuje się zaleceń dla kształtowania wnętrz, z wyjątkiem budynków wskazanych do rekonstrukcji parterów i piwnic – warunki wskazane wyżej; dopuszcza się klatki schodowe lub windy wspólne dla kilku budynków;
- To są cytaty z wytycznych konserwatorskich przesłanych do inwestora w roku 2019. Część tych zapisów jest sformułowana w sposób „należy, ale można też inaczej” Ponadto wytyczne dotyczą obu kwartałów, czyli tego bezpośrednio za Hotelem Elbląg, jak i tego za ścieżką kościelną, a to daje nam możliwość nowoczesnej zabudowy w jednym miejscu i historyzującej w drugim. I takie też jest założenie - dodaje Sławomir J. Mioduszewski.
